5 سوال مهم درباره تغذیه زنان

انجام مطلوب مسئولیت‌های زنان در خانواده و در سطوح اجتماعی نیازمند بهره‌مندی زنان از سلامت و به ویژه تغذیه سالم در تمام دوران‌های زندگی است. در اینجا نگاهی می‌اندازیم به 5 سوال مهم درباره تغذیه زنان علی‌الخصوص تغذیه زنان ورزشکار.

1-آیا تغذیه زنان ورزشکار باید با تغذیه زنان دیگر متفاوت باشد؟

بله؛ افزایش میزان فعالیت بدنی، افزایش سرعت ترمیم بافت‌ها، نیاز به ساخته شدن عضلات و حفظ محتوا و توان بافت عضلانی موجود، باعث افزایش نیاز این زنان به انرژی، پروتئین و سایر مواد مغذی می‌شود.

2-تغذیه زنان ورزشکار باید چگونه باشد؟

نیازهای تغذیه‌ای زنانی که به صورت غیرحرفه‌ای ورزش می‌کنند، تفاوت چندانی با سایر زنان ندارد اما زنانی که به صورت حرفه‌ای ورزش می‌کنند، نیاز بیشتری به مواد مغذی دارند و البته این افزایش بر حسب خصوصیات فیزیولوژیک، نوع ورزش و شدت ورزش آن‌ها متفاوت است. از طرف دیگر، در زنانی که به صورت حرفه‌ای ورزش می‌کنند، ممکن است شدت نیاز چنان بالا باشد که مکمل‌های تغذیه‌ای تجویز شود و بنابراین ضروری است که ورزشکاران حرفه‌ای تحت نظر یک متخصص تغذیه به ورزش بپردازند.

3- آیا مادران باید از سنین کودکی و نوجوانی به فکر تغذیه‌ی سالم دختران خود باشند؟

بله؛ تغذیه دختران در دوران کودکی و نوجوانی، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و سوءتغذیه در این دوران، در حقیقت نسل آینده را در معرض خطر قرار می‌دهد؛ زیرا دختران به عنوان مادران آینده، باید قبل از بارداری از ذخایر کافی مواد مغذی بهره‌مند باشند تا بتوانند دوران بارداری و شیردهی را موفق پشت سر بگذارند.
در صورت بروز کم‌خونی، تنها پیروی از رژیم غذایی مناسب کافی نیست و حتماً درمان دارویی نیز باید انجام شود

دخترانی که به دلیل سوءتغذیه، دچار کم‌وزنی و کوتاه‌قدی شده‌اند، دارای لگنی کوچک‌تر هستند و در دوران بارداری، جنین آن‌ها نمی‌تواند رشد مناسبی داشته باشد و در نتیجه، احتمال تولد نوزاد کم وزن (کمتر از 2500 گرم) در آن‌ها افزایش می‌یابد.

خطر مرگ‌ومیر نیز در کودکان کم‌وزن بیشتر است. ضمن این که کودکان کم‌وزن معمولاً مشکلات بیشتری در زمینه رشد، تغذیه و سیستم ایمنی دارند. علاوه بر این‌ها، عادات تغذیه‌ای در این دوران شکل می‌گیرد و در صورتی که افراد نتوانند تغذیه مناسبی در این دوران داشته باشند، امکان بروز برخی از بیماری‌ها مانند پوکی استخوان، چاقی، سرطان و کم‌خونی در سنین بالاتر افزایش می‌یابد.

4-آیا دختری که تغذیه مناسبی نداشته و حالا به بیماری کم‌خونی(که میزان بروز آن در زنان، بیشتر است) مبتلا شده و در آستانه ازدواج قرار دارد، می‌تواند با تغذیه صحیح مشکل خودش را حل کند؟

در مورد کم‌خونی، بله! هر زمان که کم‌خونی تشخیص داده می‌شود، لازم است که درمان تحت نظر پزشک انجام شود و در کنار آن، پیروی از یک رژیم غذایی مناسب که حاوی منابع غذایی آهن و ویتامین C باشد، باید رعایت شود.

در مورد کم‌خونی ذکر این نکته نیز مهم است که درمان فقط منوط به طبیعی شدن میزان هموگلوبین نیست و برای تکمیل ذخایر آهن بدن لازم است، درمان کم‌خونی حداقل 2 ماه پس از طبیعی شدن هموگلوبین ادامه یابد. به این نکته باید توجه شود که در صورت بروز کم‌خونی، تنها پیروی از رژیم غذایی مناسب کافی نیست و حتماً درمان دارویی نیز باید انجام شود.

5-آیا مشکلات تغذیه‌ای دختران در سنین بالاتر نیز قابل درمان است؟

با توجه به نوع بیماری البته شرایط متفاوتی وجود دارد؛ مثلاً کوتاه قدی حاصل از تغذیه نامناسب دوران کودکی و نوجوانی را در سنین بعد از بلوغ نمی‌توان جبران کرد. چاقی و کم‌خونی حاصل از تغذیه نامطلوب دوران کودکی را به سختی می‌توان در سنین بالاتر کنترل کرد و در مورد پوکی استخوان فردی که تغذیه نامطلوبی در دوران کودکی و نوجوانی داشته نیز با تغذیه مطلوب در بزرگسالی تنها می‌توان آن را به تأخیر انداخت.

خانواده‌ها تغذیه دختران نوجوان را جدی بگیرند

کمبودهای تغذیه‌ای دختران در دوران کودکی و نوجوانی خطرات جبران ناپذیر بیشتری را نسبت به پسران دارد، زیرا سوءتغذیه آن‌ها، مشکلات عدیده‌ای را در دوران بارداری و پس از آن برای مادر و جنین به وجود می‌آورد.

اختلال تغذیه دختران نوجوان

اختلال غذا خوردن در دختران نوجوان رو به افزایش است زیرا آن‌ها برای کاهش وزن خود به نخوردن مواد غذایی رو می‌آورند که موجب اختلالات جسمی و حتی کاهش یادگیری می‌شود.
تغذیه سالم برای دانش آموزان از اهمیت زیادی برخوردار است همچنین حدود 20 تا 25 درصد از جمعیت دنیا را کودکان و نوجوانان تشکیل می‌دهند.
گروه کودکان و نوجوانان جزء گروه‌های آسیب‌پذیر تلقی می‌شوند به دلیل این که آن‌ها در این دوران جهش رشد، تغییرات هورمونی، تغییرات الگوهای رفتاری و استخوان‌سازی را تجربه می‌کنند. کمبودهای تغذیه‌ای دختران در دوران کودکی و نوجوانی خطرات جبران ناپذیربیشتری را نسبت به پسران دارد، زیرا سوءتغذیه آن‌ها، مشکلات عدیده‌ای را دردوران بارداری و پس از آن برای مادر و جنین به وجود می‌آوردساخت توده عضلانی در پسران بیشتر مطرح است و نیاز این گروه به مواد غذایی مغذی نسبت به گروه‌های دیگر افزایش پیدا می‌کند همچنین در پسران نوجوان بحث انرژی و پروتئین مطرح است و برای ساخت استخوان و عضله بیشتر به مواد پروتئینی نیاز دارند.

دختران بیشتر به ریز مغذی‌ها نیاز دارند چرا که دختران بین سنین 11 تا 13 سال به بلوغ کامل می‌رسند و به کلسیم، منیزیم، آهن و روی نیاز دارند همچنین دختران در این سن دارای تغییرات رفتاری هستند که ممکن است رشد آن‌ها را به خطر بیندازد و کمبود مواد مغذی در میان کودکان و نوجوانان دختر موجب بروز عوارض جسمی و حتی ذهنی می‌شود.

اختلال غذا خوردن در دختران روز به روز افزایش پیدا می‌کند و به دلیل این که بیش از 50 درصد افراد جامعه ایرانی مبتلا به چاقی و اضافه وزن هستند، دختران نوجوان تحت تأثیر دوستان، پدر و مادر و اطرافیان خود قرار می‌گیرند و برای اینکه وزن خود را کاهش دهند، به دلیل این که از رژیم غذایی نیز سر در نمی‌آورند به نخوردن غذا رو آورده و دچار کمبود مواد غذایی و اختلالات یادگیری می‌شوند.

فرآوری: معصومه آیت اللهی
بخش تغذیه و آشپزی تبیان