وقتی خیلی سریع غذا می خوریم چه اتفاقی می افتد؟

در دنیای امروز همه چیز در حال سریع و سریع تر شدن است، غذا خوردن نیز شامل این سرعت گرفتن شده است. بسیاری از مردم، زمان کمی برای نشستن و لذت بردن از وعده غذایی شان دارند. بنابراین برای جبران، خیلی سریع غذا می خورند و یا غذا خوردنشان با انجام کاری دیگر همراه می شود.

متاسفانه وقتی خیلی سریع غذا می خوریم، احتمال اینکه دچار پرخوری شویم را افزایش می دهیم و وزنمان زیاد می شود. وقتی سریع غذا می خوریم به اندازه آهسته غذا خوردن از وعده مان لذت نمی بریم. آرام غذا خوردن می تواند لذتمان از غذا را افزایش دهد و به بدن، این زمان را بدهد که پیام سیری را دریافت کرده و جلوی غذا خوردن را بگیرد.

چگونه بفهمیم که سریع غذا می خوریم؟

اگر غذایتان را در کمتر از 15 تا 20 دقیقه میل می کنید این یعنی خیلی سریع غذا خورده اید. اگر بعد از غذا خوردن، بیش از حد احساس پری داشته باشید یعنی خیلی سریع غذا خورده اید. آهسته غذا خوردن کمک می کند بدن به سیگنال های سیری بیشتر حساسیت نشان دهد و علاوه بر لذت بیشتری که از غذا می برید، پس از غذا هم حس بدی نخواهید داشت.

وقتی سیر هستید متوقف نمی شوید

یک قانون کلی وجود دارد که می گوید برای خوردن یک وعده غذایی، باید 20 دقیقه زمان بگذارید. این تقریبا همان مدت زمانی است که دستگاه گوارش برای ارسال هورمون هایی به مغز جهت اعلام سیری و توقف غذا خوردن نیاز دارد. اگر در کمتر از 20 دقیقه غذا خوردید، فرصت کافی برای ارسال پیام سیری به مغز را نداده اید.
این یعنی اگر سریع غذا بخورید احتمال اینکه دچار پرخوری شوید افزایش می یابد چون قبل از احساس سیری، مقدار زیادی غذا خواهید خورد. هورمون های علامت دهنده بین مسیر گوارشی و مغز به شکل پیچیده ای کار می کنند. همین که غذا از معده به روده کوچک می رسد هورمون کوله سیستوکینین به مغز ارسال می شود تا توقف غذا خوردن را اعلام کند.

لپتین هورمون دیگری است که نقشی اساسی در تنظیم بلند مدت اشتها دارد. لپتین از سلول های چربی آزاد می شود و به مغز علامت می دهد تا بر اساس ذخایر چربی بدن تنظیمات گرسنگی/ سیری را بالا و پایین ببرد.

اگر سلول های چربی در بدن افزایش پیدا کنند، تولید لپتین نیز افزایش خواهد یافت که در نتیجه دریافت غذا نیز کمتر می شود. با این حال، همراه با چاقی ممکن است مقاومت به لپتین نیز اتفاق بیفتد. مقاومت به لپتین می تواند موجب شود دریافت پیام سیری توسط مغز دچار مشکل شود.لپتین باید علامت کوله سیستوکینین را تقویت کند، اما وقتی خیلی سریع غذا می خورید این پیام زمان کافی برای درست کار کردن نخواهد داشت.

افزایش خطر اضافه کردن وزن

تحقیقات نشان داده زنان و مردانی که اضافه وزن دارند زمانی که سرعت غذا خوردنشان را کاهش می دهند مقدار غذا خوردنشان نیز کاهش می یابد.

در تحقیقی دیگر با 1700 شرکت کننده بزرگسال مشخص شد آنهایی که آرام تر غذا می خوردند، کالری کمتری هم در وعده ها دریافت می کردند.

از این رو اگر سعی دارید وزن کم کنید، کاهش سرعت غذا خوردنتان هنگام وعده ها می تواند بسیار مفید باشد، چون کمتر غذا می خورید. تحقیقات نشان داده سریع غذا خوردن خطر چاقی را دو برابر می کند. علاوه بر کیفیت و کمیت غذایی که می خورید باید روی سرعت خوردنتان نیز تمرکز داشته باشید.

از غذای خود لذت نمی برید

در فرهنگ عجله داشتن برای هر کاری به ندرت پیش می آید چیزی را با صبر و آرامش انجام دهید. شاید برایتان عجیب به نظر بیاید که آهسته غذا خوردن و تمرکز روی آنچه می خوریم می تواند به کمتر غذا خوردنمان کمک کند.

اگر روی غذا تمرکز می کنید، احتمال اینکه بیشتر غذا بخورید افزایش نمی یابد؟

بر اساس تحقیقات، چنین چیزی پیش نمی آید. بسیاری از تحقیقات نشان داده اند آهسته غذا خوردن و لذت بردن از آن می تواند به داشتن احساس رضایت از آنچه خوردیم کمک کند.

وقتی سریع غذا می خوریم در واقع از طعم آن چیزی متوجه نمی شویم. چشیدن و لذت بردن از غذا باعث می شود سریع تر از آن احساس رضایت کنیم. به آرامی لذت بردن از یک قطعه کوچک کیک می تواند از سریع خوردن دو قطعه بزرگ کیک خیلی لذت بخش تر باشد. طوری غذا بخورید که علاوه بر راضی شدن معده، از نظر روانی نیز احساس رضایت کنید.

نکاتی برای آرام تر غذا خوردن

اگر خیلی سریع غذا می خورید از این نکات برای کاهش سرعت استفاده کنید. شاید در ابتدا به تلاش زیادی نیاز باشد، اما پس از مدتی آهسته غذا خوردن برایتان ساده خواهد شد.

• هنگام غذا خوردن چند کار را با هم انجام ندهید: بسیاری از افراد هنگام غذا خوردن در حال تماشای تلویزیون، کار کردن و یا نگاه به صفحه نمایش کامپیوتر هستند. هنگام غذا خوردن، آنچه باعث می شود حواستان پرت شود را خاموش کنید تا بتوانید تمرکز بیشتری روی غذا بگذارید. این کار کمک می کند بیشتر از غذا لذت ببرید و آرام تر هم آن را میل کنید.
• گازهای کوچک بزنید: به جای اینکه مقدار زیادی غذا را یکجا وارد دهانتان کنید، به لقمه ها یا گازهای کوچک تبدیلش کنید. خوردن قسمت های کوچک غذا می تواند کمک کند که آرام تر غذا میل کنید. اگر ممکن است می توانید از قاشق های کوچک تر استفاده کنید تا روند غذا خوردنتان کند شود.
• غذا را کامل بجوید: سریع غذا خوردن معمولا به این معناست که آنچه می خورید را خوب نمی جوید. بیشتر از قبل روی جویدن غذا تمرکز کنید. این کار حتی به گوارش بهتر غذا هم کمک می کند.
• بین لقمه ها قاشق و چنگال را زمین بگذارید: برای کمک به کاهش سرعت غذا خوردن، یک توصیه کاربردی این است که بعد از هر لقمه قاشق و چنگال خود را پایین بگذارید. این کار باعث می شود خودتان را مجبور به آهسته غذا خوردن کنید. برخی برنامه های موبایل هم هستند که می توانند در این مسیر کمکتان کنند.

مریم اصیلی

از سال 95 با ورود به مجموعه دکتر کرمانی وارد حوزه‌ی محتوا و به طور تخصصی محتوای تغذیه و سلامتی شدم. ابتدا کار رو با ترجمه شروع کردم و بعد از اون بخش سرپرستی و نظارت بر محتوا رو به عهده گرفتم. به شدت عاشق تولید محتوا هستم و به معجزه‌ی کلمات باور دارم.