بیماری کرون چیست؟ سیر تا پیاز علائم تا درمان بیماری کرون را اینجا بخوانید!

درد شکم، اسهال و کاهش وزن ناگهانی می‌توانند علائم یک بیماری کمتر شناخته شده باشند که می‌تواند زندگی شما را برای همیشه تحت تاثیر خود قرار دهد: بیماری کرون! بیماری کرون crohns disease که با اسامی آنتریت ناحیه‌ای یا ایلیت نیز شناخته می‌شود، یک شکل مادام العمر از بیماری التهابی روده (IBD) است. این بیماری دستگاه گوارش (به ویژه روده کوچک و بزرگ) را ملتهب و تحریک می‌کند. بیماری کرون می‌تواند باعث اسهال و گرفتگی معده شود و معمولا به صورت دوره‌ای عود می‌کند. این بیماری که نام خود را از متخصص گوارش آمریکایی، دکتر بوریل کرون (1884-1983) گرفته است، در سال 1932 میلادی برای اولین بار توصیف شد. بیماری کرون می‌تواند زنان، مردان و حتی کودکان را تا پایان عمر درگیر خود کرده و متاسفانه هنوز درمان قطعی برای آن وجود ندارد. اما نگران نباشید، کرون قابل کنترل است، به شرطی که تا پایان این مقاله همراه ما باشید!

بیماری کرون چیست؟

بیماری کرون نوعی بیماری التهابی روده (IBD) است که براساس گزارش بنیاد کرون و کولیت آمریکا (CCFA)، در حال حاضر فقط حدود 780000 نفر در این کشور به این بیماری مبتلا هستند، اگرچه هم اکنون 90 سال از کشف این بیماری می‌گذرد، با این حال تحقیقات بیشتر در مورد بیماری کرون ضروری به نظر می‌رسد. محققان هنوز به طور دقیق نمی دانند که این بیماری چگونه شروع می‌شود، در بدن چه کسانی توسعه پیدا می‌کند و بهترین راه مدیریت آن چیست و متاسفانه علی‌رغم پیشرفت‌های عمده‌ی درمان در 3 دهه گذشته، هنوز هیچ درمانی برای آن در دسترس نیست.

کرون بیشتر در روده کوچک و روده بزرگ رخ می‌دهد. البته این بیماری می‌تواند هر بخشی از دستگاه گوارش شما، از دهان تا مقعد را تحت تاثیر قرار دهد. به بیان دقیق‌تر، بیماری کرون می‌تواند برخی از قسمت‌های دستگاه گوارش را درگیر کند و قسمت‌های دیگر را نادیده بگیرد. دامنه شدت این بیماری از خفیف تا ناتوان کننده درجه‌بندی می‌شود. علائم بیماری متفاوت است و می‌تواند در طول زمان تغییر کند. در موارد شدید، این بیماری می‌تواند منجر به عوارضی شود که زندگی بیمار را تهدید می‌کنند.

crohns disease که با اسامی آنتریت ناحیه‌ای یا ایلیت نیز شناخته می‌شود، یک شکل مادام العمر از بیماری التهابی روده (IBD) است.

انواع کرون crohns disease کدامند؟

اگر بیماری کرون توسط پزشک برای شما تشخیص داده شد، مهم است بدانید که کدام قسمت از دستگاه گوارش شما تحت تأثیر قرار گرفته است. در حالی که علائم بیماری می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، نوع کرون شما بر علائم و عوارضی که ممکن است تجربه کنید تأثیر می‌گذارد. مجموعا شش نوع بیماری کرون وجود دارد:

1- ایلئوکولیت (Ileocolitis)

ایلئوکولیت شایع‌ترین شکل بیماری کرون است. در این حالت انتهای روده کوچک که به ایلئوم انتهایی معروف است و روده بزرگ که کولون نیز نامیده می‌شود تحت تاثیر بیماری قرار می‌گیرند. علائم ایلئوکولیت ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• اسهال و گرفتگی عضلات
• درد در قسمت میانی یا پایین سمت راست شکم
• کاهش وزن قابل توجه

2- ایلیت (Ileitis)

این نوع کرون فقط ایلئوم را درگیر می‌کند. علائم ایلیت ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• همان علائم ایلوکولیت
• در موارد شدید، عوارض ممکن است شامل فیستول یا آبسه التهابی در ربع تحتانی راست شکم باشد.
• بیماری کرون Gastroduodenal (اثنی عشر)

ایلیت، معده و ابتدای روده کوچک به نام روده اثنی عشر (duodenum) را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

این نوع از کرون، معده و ابتدای روده کوچک به نام روده اثنی عشر (duodenum) را تحت تأثیر قرار می‌دهد. علائم Gastroduodenal ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• حالت تهوع
• استفراغ
• از دست دادن اشتها
• کاهش وزن

3- ژژنوئیلیت (Jejunoileitis)

این نوع کرون با نواحی تکه تکه‌ای از التهاب در نیمه بالایی روده کوچک که ژژونوم نامیده می‌شود مشخص می‌شود. علائم ژژنوئیلیت ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• دردهای خفیف تا شدید شکمی و گرفتگی عضلات بعد از غذا
• اسهال
• فیستول ممکن است در موارد شدید یا پس از دوره‌های طولانی التهاب ایجاد شود

4- کولیت کرون (Granulomatous).

این نوع از بیماری کرون فقط کولون که به آن روده بزرگ نیز می‌گویند را تحت تأثیر قرار می‌دهد. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• اسهال
• خونریزی مقعد
• بیماری اطراف مقعد، از جمله آبسه، فیستول و زخم
• ضایعات پوستی و دردهای مفاصل در این نوع کرون بیشتر از سایرین است

5- بیماری پری آنال (Perianal)

این نوع از کرون اغلب شامل فیستول، یا اتصالات غیر طبیعی بین بافت ها، عفونت‌های عمیق در بافت ها، و همچنین ایجاد زخم‌هایی در پوست بیرونی اطراف مقعد می‌شود.

بیماری کرون کدام قسمت‌های بدن را درگیر می‌کند؟

بیماری کرون یک اختلال خودایمنی مزمن است که کل دستگاه گوارش (GI) فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اما از آنجایی که این بیماری التهابی است، می‌تواند منجر به مشکلات شدید در سایر نواحی بدن نیز شود. قسمت‌هایی از بدن که بیشترین تاثیر را از بیماری کرون می‌گیرند به صورت زیر هستند:

1- دستگاه گوارش

کرون عمدتا بر دستگاه گوارش تأثیر می‌گذارد. شایع‌ترین ناحیه فعالیت بیماری قسمت تحتانی روده کوچک (ایلئوم) را درگیر می‌کند. التهاب همچنین می‌تواند سایر قسمت‌های روده را تحت تاثیر قرار دهد و باعث تورم و ضخیم شدن آن شود. در نهایت، بافت اسکار ضخیم (اسکار به علامتی بر روی پوست یا داخل بافت بدن گفته می‌شود که در آن جراحت، سوختگی یا زخم به طور کامل التیام نیافته و بافت همبند فیبری ایجاد شده است.) می‌تواند مجرای عبور را باریک کند یا روده را به طور کامل مسدود نماید. اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است به جراحی برای برداشتن بخشی از روده نیاز داشته باشید. زخم‌ها همچنین می‌توانند در هر جایی از دستگاه گوارش از جمله در عمق دیواره روده ایجاد شوند.

در این بیماری، فیستول‌ها (یا گذرگاه‌های غیر طبیعی) می‌توانند بین قسمتی از روده و قسمت دیگری از بدن، مثلا بین روده و مثانه، مقعد، واژن یا پوست باز شوند. فیستول‌ها می‌توانند به محتویات درون روده اجازه دهد تا بخشی از روده را دور زده و در قسمت‌های دیگر حرکت نمایند که این امر در نهایت ممکن است منجر به سوء جذب مواد مغذی شود. همچنبن، فیستول‌هایی که به پوست منتهی می‌شوند می‌توانند اجازه دهند تا قسمتی از تخلیه‌ی روده بر روی پوست شما جمع شود. متاسفانه حدود 30 درصد از افراد مبتلا به کرون دچار فیستول می‌شوند. فیستول خطر ابتلا به عفونت و آبسه را افزایش می‌دهد.

افراد مبتلا به کرون همچنین ممکن است دچار شقاق مقعد یا پارگی‌های کوچک در پوشش کانال مقعد شوند. شقاق می‌تواند باعث ترک خوردن، خونریزی، درد و خارش شود. اسهال مزمن، همراه با جذب ضعیف مواد مغذی نیز می‌تواند منجر به کمبود ویتامین و سوء تغذیه شود. بیماری کرون خطر ابتلا به سنگ کلیه، سنگ کیسه صفرا، تب و بیماری کبدی را افزایش می‌دهد. عود کردن بیماری می‌تواند باعث ایجاد آفت در دهان شود.

افراد مبتلا به کرون در معرض افزایش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ نیز می‌باشند.

2- سلامت روانی و عاطفی

بدن و ذهن اجزایی جدایی ناپذیر هستند و بنابراین، علائم کرون می‌تواند منجر به ایجاد مشکلات عاطفی شود. در حالی که علت اصلی کرون مسائل احساسی نیست، اما شعله ور شدن ناگهانی بیماری ممکن است در مواقعی رخ دهد که فرد از نظر احساسی در موقعیتی چالش برانگیز باشد. بنابراین نظارت بر سطح استرس و کنترل احساساسات برای بیماران مبتلا به کرون مساله‌ی مهمی می‌باشد.

3- سیستم قلبی عروقی

همانطور که گفتیم، کرون باعث جذب ضعیف مواد مغذی می‌شود و بالطبع، جذب ضعیف آهن می‌تواند باعث ایجاد کم خونی شود. کم خونی ناشی از فقر آهن می‌تواند منجر به ایجاد مشکلات قلبی مانند ضربان قلب سریع یا نامنظم در بیمار شود. با گذشت زمان، بیمار ممکن است دچار بزرگ شدن قلب یا نارسایی قلبی شود. در دوران بارداری، کمبود آهن با زایمان زودرس و وزن کم نوزاد در هنگام تولد همراه است. در کودکان، کم خونی می‌تواند رشد و تکامل را به تاخیر بیندازد.

ابتلا به IBD خطر ایجاد لخته خون در ورید عمقی (ترومبوز ورید عمقی) یا لخته‌ای که شریان ریه را مسدود می‌کند (آمبولی ریوی) را سه برابر می‌کند. این خطر ممکن است زمانی که شما در بیمارستان بستری هستید بیشتر باشد.

کورتیکواستروئیدها، که می‌توانند برای درمان کرون استفاده شوند، ممکن است خطر ابتلا به فشار خون بالا را افزایش دهند. گاهی اوقات از تعدیل کننده‌های ایمنی و درمان‌های بیولوژیک برای درمان کرون استفاده می‌شود. استفاده از این داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی ممکن است خطر ابتلا به لنفوم که نوعی سرطان خون است را افزایش دهد.

4- سیستم اسکلتی

بیماری کرون به طور کلی استخوان‌ها را تضعیف نمی کند، اما بیماران ممکن است مشکلات مربوط به استخوان، همراه با التهاب یا بدون التهاب داشته باشند.

حدود 10 تا 20 درصد از افراد مبتلا به IBD آرترالژی را تجربه می‌کنند. البته این دردها در مفاصل باعث التهاب یا آسیب به مفصل نمی شوند. حدود 30 درصد از افراد مبتلا به IBD به آرتریت مبتلا هستند. این نوع درد مفاصل ناشی از التهاب است. آرتریت می‌تواند منجر به کاهش انعطاف پذیری و ایجاد آسیب دائمی به مفصل شود. ممکن است پزشکان در ابتدا نتوانند تشخیص دهند که آرتریت شما با کرون مرتبط است یا خیر. در صورت وجود، علائم معمولاً زمانی بهبود می‌یابند که علائم روده‌ی شما بهبود یابند. اگر درمان کرون شما شامل کورتیکواستروئیدها باشد، ممکن است در معرض خطر شکستگی استخوان، درد و تورم مفاصل و پوکی استخوان باشید.

5- چشم (سیستم عصبی مرکزی)

حدود 10 درصد از افراد مبتلا به IBD مشکلات چشمی دارند. شایع‌ترین این مشکلات، ایجاد التهاب در uvea (یووئیت) است که لایه میانی دیواره‌ی چشم را تشکیل می‌دهد. این التهاب می‌تواند باعث ایجاد مشکلات زیر شود:

• درد
• حساسیت به نور
• تاری دید
• سرخی چشم

علائم معمولا زمانی بهتر می‌شوند که بیماری کرون تحت کنترل باشد.

افراد مبتلا به IBD، معمولا دچار حساسیت به نور، تاری دید، سرخی چشم می‌شوند.

6- پوست (سیستم پوششی بدن)

افراد مبتلا به کرون کمی بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به اریتم گرهی (erhthema nodosum) یا پیودرما گانگرنوزوم (pyoderma gangrenosum) در مچ پا، ساق پا یا بازو هستند. اریتم گرهی زمانی است که برجستگی‌های قرمز رنگ روی پوست ظاهر می‌شود. پیودرما گانگرنوزوم زمانی است که چرک و زخم‌های عمیق بر روی پوست ایجاد شود. البته با فروکش کردن بیماری، معمولا اریتم گرهی و پیودرما گانگرنوزوم هم از بین می‌روند.

بیماری کرون چه علائمی دارد؟

بیماری کرون می‌تواند روی هر بیمار به صورت متفاوت تأثیر بگذارد. علائمی که ممکن است یک بیمار مبتلا به کرون تجربه کند بستگی به این دارد که کدام قسمت از دستگاه گوارش او تحت تأثیر بیماری قرار گرفته است. کرون یک بیماری مزمن است، به این معنی که بیماران احتمالاً دوره‌هایی را تجربه می‌کنند که علائم فعال هستند، که به عنوان شعله‌ور شدن با دوره‌ی عود بیماری شناخته می‌شوند، و پس از آن دوره‌هایی از بهبودی که ممکن است اصلاً متوجه هیچ علامتی نشوند، خواهند داشت. در حالی که تشخیص علائم بیماری کرون مهم است، اما به یاد داشته باشید که فقط پزشک می‌تواند تشخیص این بیماری را تایید کند. با این حال، علائم رایج کرون به صورت زیر دسته بندی می‌شوند:

1- التهاب دستگاه گوارش

بیماری کرون می‌تواند هر بخشی از دستگاه گوارش، از دهان گرفته تا مقعد را تحت تاثیر قرار دهد. در حالی که علائم از بیمار به بیمار دیگر متفاوت است، برخی علائم رایج التهاب دستگاه گوارش ناشی از بیماری کرون به صورت زیر می‌باشند:

• اسهال مداوم
• خونریزی از مقعد
• نیاز فوری به حرکت روده ها
• گرفتگی و درد شکم
• احساس تخلیه ناقص روده
• یبوست که می‌تواند منجر به انسداد روده شود

2- عوارض جانبی دیگر

در حالی که بیماری کرون در دستگاه گوارش قرار دارد، اما می‌تواند بر سلامت کلی شما تأثیر بگذارد و مشکلات زیر را ایجاد کند:

• از دست دادن اشتها
• کاهش وزن
• کم انرژی و خستگی
• تاخیر در رشد و نمو در کودکان

بیماری کرون باعث از دست دادن اشتها، کاهش وزن، کم شدن انرژی و خستگی در افراد می‌شود.

در موارد شدیدتر، بیماری کرون می‌تواند منجر به عوارض جدی‌تری شود:

• شقاق، پارگی در پوشش مقعد است که می‌تواند باعث درد و خونریزی به خصوص در هنگام اجابت مزاج شود.
• فیستول که در اثر التهاب ایجاد می‌شود، یک کانال غیر طبیعی است که بین یک قسمت روده و قسمت دیگر، یا بین روده و مثانه، واژن یا پوست ایجاد می‌شود. فیستول بیشتر در ناحیه مقعد دیده می‌شود و نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.
• تنگی یا باریک شدن روده که در نتیجه التهاب مزمن ایجاد می‌شود.

3- علائم فراروده‌ای

بیماری التهابی روده (IBD) می‌تواند علائم سیستمیکی خارج از دستگاه گوارش ایجاد کند که بر سلامت کلی و کیفیت زندگی بیمار تأثیر می‌گذارد:

• قرمزی یا درد در چشم‌ها یا تغییرات در بینایی
• زخم‌های دهان
• مفاصل متورم و دردناک
• عوارض پوستی، مانند برآمدگی، زخم یا بثورات
• تب
• از دست دادن اشتها
• کاهش وزن
• خستگی
• عرق شبانه
• از دست دادن چرخه قاعدگی طبیعی
• پوکی استخوان
• سنگ کلیه
• عوارض نادر کبدی، از جمله کلانژیت اسکلروزان اولیه (PSC) و سیروز

فرق بیماری کرون با کولیت اولسراتیو چیست؟

بیماری کرون و کولیت اولسراتیو (UC) دو نوع مختلف IBD هستند. این دو بیماری بسیاری ویژگی‌های مشابه دارند که حتی ممکن است باعث شود تا آنها را با یکدیگر اشتباه بگیرید. ویژگی‌های مشترک بیماری کرون و کولیت اولسراتیو به صورت زیر می‌باشند:

• اولین علائم و نشانه‌های بیماری کرون و UC بسیار مشابه هستند. این علائم می‌توانند شامل اسهال، درد و گرفتگی شکم، خونریزی مقعدی، کاهش وزن و خستگی باشند.
• هم بیماری UC و هم بیماری کرون در افراد 15 تا 35 ساله و افرادی که سابقه خانوادگی هر یک از انواع IBD را دارند، شایع‌تر است.
• به طور کلی، IBD تمایل دارد همه‌ی جنس‌ها اعم از مرد و زن را به طور یکسان تحت تاثیر قرار دهد، اما این امر می‌تواند بسته به سن متفاوت باشد. بنابراین کرون و کولیت اولسراتیو، مرد و زن نمی شناسند!
• علیرغم دهه‌ها تحقیق، دانشمندان هنوز نمی‌دانند چه چیزی باعث ایجاد هر یک از این بیماری‌ها می‌شود. در هر دو مورد، سیستم ایمنی بیش فعال به عنوان مقصر احتمالی شناخته می‌شود، اما احتمالاً عوامل دیگری نیز در بروز این دو بیماری نقش دارند.

با این حال بین بیماری کرون و کولیت اولسراتیو تفاوت‌هایی نیز وجود دارد:

• UC فقط روده بزرگ را تحت تاثیر قرار می‌دهد، اما بیماری کرون می‌تواند هر بخشی از دستگاه گوارش شما، از دهان تا مقعد را تحت تاثیر قرار دهد.
• UC تنها بر خارجی‌ترین لایه بافت پوشاننده روده بزرگ به نام mucosa (مخاط) تأثیر می‌گذارد. بیماری کرون می‌تواند تمام لایه‌های بافت روده‌ی شما را از سطحی گرفته تا لایه‌های عمیق، تحت تاثیر قرار دهد.
• UC تنها یکی از انواع التهاب روده بزرگ است. چندین نوع دیگر کولیت وجود دارد. همه اشکال کولیت باعث التهاب و آسیب روده‌ای مشابه با UC نمی‌شوند.

علت ابتلا به کرون چیست؟

متأسفانه، علل بیماری کرون هنوز به خوبی شناخته نشده است. به همین دلیل است که محققان در سراسر دنیا، به خصوص در ایالات متحده‌ی امریکا که هم اکنون بیش از 3 میلیون بیمار شناخته شده‌ی مبتلا به کرون دارد، در حال تلاش برای تحقیقات بیشتر در مورد این بیماری و یافتن درمان آن می‌باشند. با این حال، آنچه که در مورد ابتلا به کرون تا به امروز کشف شده، به صورت زیر است:

• احتمال ابتلای مردان و زنان به یک‌ اندازه است.
• این بیماری در هر سنی ممکن است رخ دهد، اما بیماری کرون بیشتر در نوجوانان و بزرگسالان بین 15 تا 35 سال شایع است.
• رژیم غذایی و استرس ممکن است بیماری کرون را تشدید کند، اما باعث بیماری نمی شود.
• تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که عوامل ارثی، ژنتیکی و محیطی در ایجاد بیماری کرون نقش دارند.

1- بیماری کرون و سیستم ایمنی

سیستم ایمنی فرد معمولا به مهاجمان خارجی مانند باکتری ها، ویروس ها، قارچ‌ها و سایر میکروارگانیسم‌ها حمله می‌کند و آنها را می‌کشد. در طی یک پاسخ ایمنی طبیعی، سلول‌ها از خون به روده می‌روند و التهاب ایجاد می‌کنند. در شرایط عادی، باکتری‌های بی ضرری که در دستگاه گوارش وجود دارند از حمله سیستم ایمنی محافظت می‌شوند. اما در مبتلایان به کرون، این باکتری‌های بی‌ضرر با مهاجمان خارجی اشتباه گرفته شده و سیستم ایمنی در مقابل آنها واکنش نشان می‌دهد. این التهاب ناشی از پاسخ ایمنی از بین نمی رود و در نهایت منجر به التهاب مزمن، زخم، ضخیم شدن دیواره روده و در نهایت علائم بیماری کرون می‌شود.

2- فاکتورهای ژنتیکی

بیماری کرون معمولاً در خانواده‌ها ایجاد می‌شود، بنابراین اگر شما یا یکی از بستگان نزدیک شما به این بیماری مبتلا هستید، اعضای خانواده شما شانس بیشتری برای ابتلا به کرون دارند. مطالعات نشان داده است که بین 5 تا 20 درصد از افراد مبتلا به IBD دارای یکی از بستگان درجه یک مانند والدین، فرزند یا خواهر و برادر هستند که او نیز یکی از این بیماری‌ها را دارد. خطر ژنتیکی در بیماری کرون بیشتر از کولیت اولسراتیو است.

خطر ژنتیکی در بیماری کرون بیشتر از کولیت اولسراتیو است.

3- عوامل محیطی

به نظر می‌رسد محیط زندگی نیز نقش به سزایی در ابتلا به بیماری کرون داشته باشد. محققان در مورد عوامل ژنتیکی، به نتایج زیر نیز دست یافته‌اند:

• خطر ابتلا به بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو زمانی که پدر و مادر هر دو مبتلا به IBD هستند به طور قابل توجهی بیشتر است.
• این بیماری بیشتر در میان مردم اروپای شرقی، از جمله یهودیان اروپایی تبارها شایع است.
• در سال‌های اخیر تعداد بیشتری از موارد بیماری کرون در بین سیاه پوستان گزارش شده است.

و در مورد عوامل محیطی، نتایج زیر در نشریات معتبر گزارش شده است:

• مردم در کشورهای توسعه یافته بیشتر از کشورهای توسعه نیافته به بیماری کرون مبتلا می‌شوند
• ساکنین شهرها و شهرک‌ها بیشتر از روستانشین‌ها در خطر ابتلای به کرون هستند
• به طور کلی، افرادی که در آب و هوای سرد و مناطق نزدیک به قطب زندگی می‌کنند بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به این بیماری می‌باشند

علائم ابتلا به کرون کدامند؟

در بیماری کرون، هر بخش از روده کوچک یا بزرگ می‌تواند درگیر شود که این درگیری ممکن است به صورت پیوسته در سرتاسر روده باشد و یا ممکن است فقط چندین بخش از روده را درگیر کند. در برخی افراد، این بیماری فقط به روده بزرگ محدود می‌شود. علائم و نشانه‌های بیماری کرون می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. این علائم معمولاً به تدریج ایجاد می‌شوند، اما گاهی اوقات به طور ناگهانی و بدون هشدار قبلی ظاهر خواهند شد. همچنین بیمار ممکن است دوره‌هایی را تجربه کند که در آنها که هیچ علامتی نداشته باشد (remission).

هنگامی که بیماری فعال است، علائم و نشانه‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• اسهال
• تب
• خستگی
• درد و گرفتگی شکم
• وجود خون در مدفوع
• زخم‌های دهان
• کاهش اشتها و کاهش وزن
• درد یا تخلیه در نزدیکی یا اطراف مقعد به دلیل التهاب از یک تونل به داخل پوست (فیستول)

افراد مبتلا به بیماری کرون شدید ممکن است موارد زیر را نیز تجربه کنند:

• التهاب پوست، چشم و مفاصل
• التهاب کبد یا مجاری صفراوی
• سنگ کلیه
• کمبود آهن
• تاخیر در رشد یا رشد جنسی در کودکان

چه افرادی بیشتر در معرض کرون هستند؟

به طور کلی، عوامل خطر برای ابتلا به بیماری کرون به صورت زیر دسته‌بندی می‌شوند:

• سن: بیماری کرون در هر سنی ممکن است رخ دهد، اما احتمال دارد در جوانی به این بیماری مبتلا شوید. اکثر افرادی که به کرون مبتلا می‌شوند، بیماری آنها در سنین کمتر از 30 تشخیص داده می‌شود.
• قومیت: اگرچه بیماری کرون می‌تواند همه‌ی انسان‌ها را تحت تاثیر قرار دهد، اما سفیدپوستان بیشتر از سایرین در معرض خطر قرار دارند، به ویژه افراد یهودی اروپای شرقی (اشکنازی). با این حال، بروز بیماری کرون در میان سیاهپوستان ساکن آمریکای شمالی و بریتانیا در حال افزایش است.
• سابقه خانوادگی: اگر یکی از بستگان درجه یک مانند والدین، خواهر و برادر یا فرزندتان به این بیماری مبتلا باشند، در معرض خطر بیشتری قرار دارید. از هر 5 نفر مبتلا به بیماری کرون 1 نفر دارای یکی از اعضای خانواده‌ی مبتلا به این بیماری است.
• سیگار کشیدن: سیگار کشیدن مهم‌ترین عامل خطر قابل کنترل برای ابتلا به بیماری کرون است. سیگار کشیدن همچنین منجر به تشدید بیماری و خطر بیشتر در جراحی می‌شود.
• داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی: این داروها عبارتند از ایبوپروفن، ناپروکسن سدیم، دیکلوفناک سدیم و… . در حالی که این داروها به خودی خود باعث ابتلا به بیماری کرون نمی شوند، اما می‌توانند منجر به التهاب روده شوند که بیماری کرون را تشدید می‌کند.

چگونه بیماری کرون را می‌توان تشخیص داد؟

هیچ آزمایش واحدی برای تایید تشخیص کرون وجود ندارد و علائم بیماری کرون اغلب شبیه به سایر عفونت‌ها از جمله عفونت باکتریایی است. بنابراین پزشک متخصص باید سابقه پزشکی فعلی شما را ارزیابی کرده و از اطلاعات حاصل از آزمایشات تشخیصی برای رد سایر علل بالقوه برای ایجاد علائم استفاده کند. این فرآیند ممکن است کمی طول بکشد. اگر احساس می‌کنید که شما یا عزیزتان علائمی را تجربه می‌کنید که می‌تواند مربوط به بیماری کرون باشد، حتماً در اسرع وقت به پزشک خود مراجعه کنید.

اولین قدم برای تشخیص و درمان بیماری کرون، معاینه فیزیکی استاندارد بدن شما است. پزشک با شما صحبت می‌کند و در مورد سلامت کلی، رژیم غذایی و تغذیه، سابقه خانوادگی و برنامه روزانه شما سؤالاتی می‌پرسد. در این مرحله، نتایج زیر حاصل می‌شوند:

• پزشک ممکن است آزمایش‌های تشخیصی را برای بررسی علائم بیماری کرون و رد سایر شرایط پزشکی احتمالی تجویز کند.
• اولین آزمایش‌های شما احتمالاً شامل آزمایش‌های آزمایشگاهی خون و مدفوع خواهد بود.
• آزمایشات بیشتر می‌تواند شامل عکسبرداری با اشعه ایکس از دستگاه گوارش فوقانی و تحتانی باشد. پزشک ممکن است آزمایشی را توصیه کند که از ماده شیمیایی حاجب (contrast chemical) استفاده می‌کند که به پزشکان کمک می‌کند تصویر واضح و دقیق تری از دستگاه گوارش شما ببینند. نوع کنتراست مورد استفاده بر اساس آزمایش متفاوت است.
• یک عضو قابل اعتماد خانواده یا دوست نزدیک خود را در قرار ملاقات خود بیاورید. این کار ممکن است به کاهش استرس شما کمک کرده و به شما کمک کند تا بعداً صحبت‌ها و اطلاعات پزشک خود را به خاطر بیاورید.

پزشک شما ممکن است آزمایشات بیشتری را برای بررسی داخل دستگاه گوارش و روده شما توصیه کند. در حالی که این آزمایش‌ها تهاجمی‌تر هستند و ممکن است ترسناک به نظر برسند، اغلب در یک محیط سرپایی انجام می‌شوند و ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی مراقب خواهند بود تا هر گونه ناراحتی را برای شما به حداقل برسانند. آزمایشات زیر اغلب برای تشخیص کرون استفاده می‌شوند:

• آندوسکوپی: پزشک شما ممکن است آندوسکوپی را برای مشاهده دقیق داخل روده بزرگ با استفاده از یک دوربین کوچک نصب شده در انتهای یک لوله روشن توصیه کند.
• بیوپسی: پزشک ممکن است بخواهد در حین انجام کولونوسکوپی یا آندوسکوپی از کولون یا ناحیه دیگری از دستگاه گوارش شما بیوپسی کند. در طول بیوپسی، یک قطعه کوچک از بافت از داخل روده برای آزمایش و تجزیه و تحلیل بیشتر برداشته می‌شود.
• کروموندوسکوپی: ممکن است پزشک شما بخواهد از این روش در طول کولونوسکوپی برای بررسی پولیپ یا تغییرات پیش سرطانی استفاده کند.
• تصویربرداری روده کوچک: این آزمایش‌ها برای بررسی بخش‌هایی از روده شما که به راحتی با کولونوسکوپی یا آندوسکوپی قابل مشاهده نیستند استفاده می‌شوند. این آزمایشات با استفاده از کنتراست دهانی نوشیدنی که می‌توان آن را در پرتو ایکس فلوروسکوپی، اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) یا اسکن تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) مشاهده کرد، کار می‌کنند.

پزشک شما ممکن است آندوسکوپی را برای مشاهده دقیق داخل روده بزرگ با استفاده از یک دوربین کوچک نصب شده در انتهای یک لوله روشن توصیه کند.

عوارض ابتلا به بیماری کرون کدام است؟

همانطور که پیشتر گفته شد، عوارض بیماری کرون می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• انسداد روده: بیماری کرون می‌تواند دیواره روده شما را ضخیم کند. با گذشت زمان، نواحی ضخیم روده می‌تواند باریک شود که این موضوع می‌تواند روده شما را مسدود نماید. انسداد جزئی یا کامل روده می‌تواند حرکت غذا یا مدفوع را از طریق روده مسدود کند.
• فیستول: در بیماری کرون، التهاب می‌تواند از دیواره روده شما عبور کند و تونل یا فیستول ایجاد نماید. فیستول‌ها گذرگاه‌های غیر طبیعی بین دو‌اند‌ام یا بین یک‌اند‌ام و قسمت بیرونی بدن شما هستند. فیستول‌ها ممکن است عفونی شوند.
• آبسه ها: التهابی که از دیواره روده شما عبور می‌کند نیز می‌تواند منجر به آبسه شود. آبسه‌ها حفره‌های عفونت دردناک، متورم و پر از چرک هستند.
• شقاق مقعد: شقاق مقعدی پارگی‌های کوچکی در مقعد هستند که ممکن است باعث خارش، درد یا خونریزی شوند.
• زخم‌ها: التهاب در هر نقطه از دستگاه گوارش می‌تواند منجر به ایجاد جراحت یا زخم باز در دهان، روده، مقعد یا میان‌دوراه (perineum) شود.
• سوء تغذیه: سوء تغذیه زمانی ایجاد می‌شود که بدن شما مقدار مناسبی از ویتامین ها، مواد معدنی و مواد مغذی مورد نیاز برای حفظ عملکرد بافت‌ها و‌اند ام‌های سالم را دریافت نمی کند.
• التهاب در سایر نواحی بدن: ممکن است در مفاصل، چشم‌ها و پوست خود التهاب داشته باشید.

چه روش‌هایی برای درمان کرون وجود دارد؟

درمان بیماری کرون بسته به اینکه چه چیزی باعث ایجاد علائم شده و این علائم تا چه حد شدید می‌باشند، در افراد مختلف متفاوت است. در کودکان، هدف از درمان، افزایش زمان بین تشدید علائم، حفظ دوره‌ی بهبودی و مدیریت هر گونه عوارض بیماری کرون در طول زمان است. پززشک شما ممکن است یک یا چند مورد از این درمان‌ها را برای بیماری کرون توصیه کند:

• آنتی بیوتیک‌ها: آنتی بیوتیک‌ها می‌توانند از عفونت پیشگیری کرده و آن را درمان کنند. عفونت‌های شدید می‌توانند منجر به آبسه یا فیستول شوند.
• داروهای ضد اسهال: داروهای تجویزی مانند لوپرامید می‌توانند اسهال شدید را متوقف کنند.
• بیولوژیک ها: این داروها شامل آنتی بادی‌های مونوکلونال برای سرکوب پاسخ ایمنی هستند.
• استراحت روده: برای اینکه روده‌های شما فرصتی برای بهبودی داشته باشند، ممکن است پزشکتان توصیه کند برای چند روز یا بیشتر بدون غذا یا نوشیدنی بمانید. برای دریافت تغذیه مورد نیاز، ممکن است تغذیه داخل وریدی (تزریقی) دریافت کنید. در این مدت فقط مایعات تجویز شده بنوشید یا لوله تغذیه داشته باشید.
• کورتیکواستروئیدها: کورتیزون، پردنیزون و سایر کورتیکواستروئیدها، التهاب ناشی از بیماری خودایمنی را کاهش می‌دهند.
• تعدیل کننده‌های ایمنی: این داروها با سرکوب سیستم ایمنی بیش فعال، التهاب را آرام می‌کنند. این داروها شامل آزاتیوپرین و سیکلوسپورین هستند.
• جراحی: جراحی بیماری کرون را درمان نمی کند، اما می‌تواند عوارض آن را درمان نماید. ممکن است برای اصلاح سوراخ‌های روده، انسداد یا خونریزی نیاز به جراحی داشته باشید.
• رژیم غذایی: غذا باعث ایجاد بیماری کرون نمی شود، اما می‌تواند باعث عود بیماری شود. بنابراین بیماران کرون باید رژیم غذایی خاصی را رعایت نمایند. البته رژیم غذایی بسته به نوع و شدت بیماری در افراد مختلف متفاوت است. برخی از افراد به رژیم غذایی با فیبر و پروتئین بالا نیاز دارند. برای دیگران، وجود باقیمانده‌ی مواد غذایی از غذاهای حاوی فیبر بالا مانند میوه‌ها و سبزیجات در روده ممکن است دستگاه گوارش را تحریک کند. در این صورت ممکن است لازم باشد تا از یک رژیم غذایی با پسماند کم استفاده کنید.
• درمان‌های طبیعی زیر نیز برای بیماران مبتلا به کرون مفید تلقی می‌شوند: استفاده از پروبیوتیک ها، پری بیوتیک ها، روغن ماهی، مکمل ها، آلوئه ورا و طب سوزنی.

چگونه از ابتلا به بیماری کرون پیشگیری کنیم؟

متاسفانه هیچ راهی برای پیشگیری از بیماری کرون وجود ندارد. البته سبک زندگی سالم می‌تواند علائم بیماری را کاهش داده و دوره‌ی عود بیماری را کوتاهتر نماید. معمولا توصیه‌های زیر توسط پزشکان ارائه می‌شوند:

• سیگار نکشید
• یک رژیم غذایی سالم و کم چرب داشته باشید
• به طور منظم تمرین کنید
• استرس را مدیریت نمایید

آیا کرون با افزایش سن تشدید پیدا می‌کند؟

با تمام پیشرفت‌های صورت گرفته در درمان بیماری‌های التهابی روده (IBD)، در حال حاضر زندگی طولانی تر، شادتر و باکیفیت‌تر در صورت ابتلا به بیماری کرون آسان‌تر از همیشه می‌باشد. اما همانطور که به سال‌های طلایی عمر خود نزدیک می‌شوید، ضروری است به این نکته فکر کنید که در حال حاضر چگونه IBD خود را مدیریت نمایید و چگونه این استراتژی درمانی ممکن است با افزایش سن تغییر کند.

حتی اگر بیماری کرون شما به تازگی تشخیص داده شده باشد (23 درصد از افراد مبتلا به IBD در سن 60 سالگی یا بیشتر تشخیص داده می‌شوند)، مطالعه‌ای که در کشور سوئد انجام گرفت و در فوریه 2018 در مجله Gastroenterology منتشر شد نشان می‌دهد که ملاحظات خاصی برای افراد مسن در مقایسه با افراد جوان‌تر برای کنار آمدن با بیماری کرون وجود دارد. به عنوان مثال، افراد مسن‌تر به احتمال زیاد به طور همزمان درگیر بیش از یک بیماری هستند و چندین دارو مصرف می‌کنند، که می‌تواند بر درمان کرون در آنها تأثیر بگذارد. خود بیماری کرون نیز می‌تواند با افزایش سن تغییر کند: علائم بیماری ممکن است بدتر شوند، کاهش یابند و یا حتی ممکن است با افزایش سن، علائم بیماری کرون با اشکال مختلفی در بیمار ظاهر شوند، یعنی ممکن است شکل علائم تغییر یابد.

بنابراین افراد مسنی که درگیر بیماری کرون هستند، باید 7 توصیه‌ی جدی زیر را در نظر داشته باشند:

• سعی کنید سایر شرایط بهداشتی خود را تحت کنترل نگه دارید
• مراقب واکنش‌ها و تداخلات دارویی باشید
• دقت کنید که علائم شعله ور شدن بیماری کرون ممکن است در افراد مسن متفاوت باشد
• اگر علائم شما افزایش یافت و یا ناپدید شد، مجدداً به پزشک خود مراجعه کنید
• مطمئن شوید که بیماری کرون شما سایر بیماری‌هایی که ممکن است به آنها مبتلا باشید را پنهان نمی‌کند
• از یک رژیم غذایی سالم استفاده کنید و مراقب سوء تغذیه باشید
• به مراقبت‌های دهان و دندان توجه ویژه‌ای داشته باشید.

بر اساس مقاله‌ی منتشر شده در سپتامبر 2020 در مجله Digestion، افراد مسن مبتلا به کرون کمتر از افراد جوان به درد شکم، اسهال و کم خونی در دوره‌ی عود بیماری مبتلا می‌شوند. در عوض، احتمال کاهش وزن، تب و یبوست در آنها بیشتر است. به گفته هانوئر، بیماری کرون ممکن است علائم خفیف تری در افراد مسن ایجاد کند. اما، او خاطرنشان می‌کند که این بیماری هنوز هم می‌تواند منجر به همان عوارضی شود که افراد جوانتر گاهی اوقات تجربه می‌کنند، از جمله زخم روده، انسداد روده و خطر بالاتر در ابتلا به سرطان روده بزرگ. فرکانس شعله ور شدن کرون (یعنی فواصل بین دوره‌های عود بیماری) ممکن است به مدت زمان ابتلا به این بیماری نیز بستگی داشته باشد. بر اساس بررسی منتشر شده در ماه مه 2019 در مجله Drugs & Aging، به نظر می‌رسد افرادی که در سنین بالاتر مبتلا به کرون تشخیص داده می‌شوند، نسبت به افراد جوان‌تر یا افراد بالای 60 سال که در سنین پایین‌تر تشخیص داده شده‌اند ، نرخ پیشرفت بیماری کمتری دارند.

در پایان به طور خلاصه باید بگوییم که بیماری کرون یک بیماری مزمن یا طولانی مدت است که باعث التهاب در دستگاه گوارش می‌شود. این بیماری می‌تواند دردناک باشد، کیفیت زندگی را کاهش دهد و عوارضی ایجاد کند که می‌توانند کشنده باشند. فرد مبتلا به بیماری کرون می‌تواند علائم را با دارو، کاهش استرس و سایر روش‌ها مدیریت کند و البته برخی از افراد به جراحی نیز نیاز دارند. بنابراین اگر مبتلا به کرون هستید، می‌توانید با داشتن سبک زندگی و رژیم غذایی سالم و پیگیری مداوم درمان، کیفیت زندگی خود را افزایش دهید.

منبع ++++++++++++++

مریم اصیلی

از سال 95 با ورود به مجموعه دکتر کرمانی وارد حوزه‌ی محتوا و به طور تخصصی محتوای تغذیه و سلامتی شدم. ابتدا کار رو با ترجمه شروع کردم و بعد از اون بخش سرپرستی و نظارت بر محتوا رو به عهده گرفتم. به شدت عاشق تولید محتوا هستم و به معجزه‌ی کلمات باور دارم.