تا چه حد از اهمیت صبحانه در لاغری خبر دارید؟

تا به حال از اهمیت صبحانه در لاغری چیزهایی شنیدید، اما فکر کردید که چرا؟ پژوهشگران انگلیسی چگونگی تاثیر مصرف صبحانه روی وزن و فعالیت افراد چاق تا بزرگسال را بررسی کردند. گروهی که به آنها صبحانه داده می شد تا ساعت 11 صبح 700 کالری دریافت می کردند و گروهی هم که صبحانه نداشتند تا ظهر فقط آب می توانستند بنوشند. نتیجه چه بود؟ گروهی که صبحانه نخورده بودند با اینکه فعالیت بدنی شان بالا بود اما وزنی کم نکردند و در طول روز کالری بیشتری از گروه دیگر نیز مصرف کردند. دکتر جیمز بت سرپرست این پژوهش ها می گوید اگر صبحانه نخورید در وعده های بعدی مقدار بیشتری کالری مصرف می کنید.

خوردن این مقدار صبحانه بنا به هدفی که دارید می تواند خوب و هم بد باشد. اگر هدفتان کاهش وزن است باید حواستان باشد که بیش از  700 کالری نباشد چون با وجود اینکه صبحانه سرعت سوخت و ساز را بالا می برد ولی با این حجم سبب کاهش وزن نمی شود. اگر می خواهید فعالیت خود را افزایش دهید و همچنین وزنتان را نیز ثابت نگه دارید صبحانه کامل می تواند کمکتان کند.

البته این را هم در نظر بگیرید که در این پژوهش گفته نشد 700 کالری صبحانه از چه مواد غذایی باشد و شرکت کنندگان هرچه دوست داشتند می خوردند. 700 کالری کربوهیدرات و غذاهای قندی با 700 کالری چربی سالم و پروتئین تاثیرات مختلفی روی وزن خواهند گذاشت.

چرا صبحانه مهمترین وعده روز است؟

از قدیم گفتند صبحانه مهمترین وعده در روز است. خوابیدن باعث می شود سوخت و ساز بدنتان کند شود و هیچ چیز مانند صبحانه دوباره سرعت را به آن باز نمی گرداند.

یادتان باشد به همان اندازه که خوردن صبحانه اهمیت دارد سالم بودن آن نیز مورد اهمیت است. بنابراین سعی کنید انتخابی سالم و مقوی مانند غلات کامل، محصولات لبنی طبیعی مانند ماست و تخم مرغ و میوه داشته باشید. استفاده از غلات فرآوری شده سرشار از قند باعث می شوند قند خون به شدت افزایش یافته و پس از مدت کوتاهی دچار افت شود. در چنین حالتی خیلی سریع دوباره احساس گرسنگی می کنید. برای پیشگیری از چنین حالتی باید غذایی میل کنید که به سرعت قند خون را بالا نبرد و هضمش طولانی نباشد تا هم قند خون متعادل باقی بماند و هم شما تا مدت زمان بیشتری سیر بمانید.

اهمیت صبحانه در لاغری

1- اهمیت صبحانه در لاغری ؛ ممکن است وزن اضافه کنید

اگر سعی دارید وزنتان را کاهش دهید، شاید اینگونه به نظر بیاید که هرچه کمتر بخورید وزن بیشتری هم کم می کنید، درست است؟! اما چنین چیزی نیست. با اینکه هنوز پژوهش ها روی خوردن صبحانه و تاثیر مستقیمش روی کاهش وزن کمی ضد و نقیض است اما کاملا ثابت شده که نخوردن صبحانه می تواند باعث افزایش وزن شود. در یک تئوری گفته می شود افرادی که صبحانه می خورند راحت تر می توانند عادات سالم مربوط به سبک زندگی و کاهش وزن را انجام دهند.

در تئوری دیگر گفته می شود افرادی که صبحانه را جا می اندازند در وعده های متعاقب میل به پرخوری پیدا می کنند. در نتیجه کالری فراوانی را در زمان های خاصی از روز به خصوص وقتی یکجا می نشینند دریافت می کنند. افرادی که مرتب وعده صبحانه را جا می اندازند و فکر می کنند کمتر غذا می خورند یا کالری کمتری دریافت می کنند در بیشتر موارد اشتباه می کنند.

2- اهمیت صبحانه در لاغری ؛ ممکن است سوخت و سازتان کند شود

وقتی وعده های غذایی را جا می اندازید، سرعت بدنتان برای ذخیره انرژی کند می شود. بدن میزان متابولیزم پایه خود را کند می کند تا محدودیت کالری را جبران کند. همچنین هنگام صبح سوخت و ساز بدنتان به دلیل اینکه خواب بودید از قبل کند شده است، غذا نخوردن برای طولانی مدت تمایل بدن به سوزاندن کالری و تاثیر روی میزان بافت چربی را کاهش می دهد. نتایج بررسی ها نشان دادند وقتی فردی صبحانه می خورد در طول ورزش صبحگاهی کالری بیشتری می سوزاند و در طول روز نیز قند خون ثابتی دارد. به نظر می آید خوردن صبحانه روی فرآیند متابولیک بدن تاثیر زیادی دارد.

3- اهمیت صبحانه در لاغری ؛ انرژی تان کاهش پیدا می کند

یکی دیگر از دلایلی که نخوردن صبحانه به اضافه شدن وزن مربوط می شود این است که برای ورزش کردن انرژی کمی دارید. اگر احساس بی انرژی بودن و خستگی می کنید و دلتان نمی خواهد به باشگاه بروید پس فرصت کالری سوزی و افزایش سوخت و ساز بدن را از دست می دهید. اگر هم صبح ورزش کنید و صبحانه نخورید اوضاع بدتر می شود. بر اساس اطلاعات دانشگاه ویسکانسین صبحانه باید 25 درصد از انرژی مورد نیاز روزتان را به شما بدهد که باید از فیبر و پروتئین بسیار بالا برای سوخت تشکیل شده باشد.

4- اهمیت صبحانه در لاغری ؛ بعدها بیشتر هوس غذایی خواهید داشت

شروع روز با صبحانه پروتئینی کمک می کند در طول روز اشتهای خود را کنترل کنید. پژوهش ها نشان دادند خوردن صبحانه با مقدار مناسب پروتئین ( حدود 20 گرم ) در ادامه روز می تواند روی انتخاب های غذایی تاثیر بگذارد. دلیل چنین تاثیری این است که پروتئین های خوراکی اشتها را مهار  می کنند و بین وعده ها احساس سیری خواهید داشت.

افرادی که صبحانه با پروتئین بالا میل می کنند در مقایسه با کسانی که صبحانه شان سرشار از کربوهیدرات است در طول روز تمایل به مصرف کالری کمتری دارند. بنابراین داشتن احساس رضایت پس از صبحانه می تواند شما را به مسیر درست هدایت کند. اگر صبح واقعا احساس گرسنگی نداشتید به بدن خود گوش دهید، چیزی سبک مانند مقداری میوه یا ماست میل کنید.

5- اهمیت صبحانه در لاغری ؛ خطر ابتلا به بیماری های قلبی افزایش می یابد

متاسفانه بسیاری از مردم صبحانه را نادیده می گیرند. برخی با این کار سعی می کنند میزان مصرف کالری را کاهش دهند، برخی اول صبح آنقدر سرشان شلوغ است که فرصت نمی کنند و افراد دیگری هم هستند که می گویند اصلا احساس گرسنگی ندارند. نتایج پژوهش ها نشان دادند خوردن صبحانه بخش مهمی از سبک زندگی سالم است. در بررسی که توسط دانشگاه هاروارد انجام گرفت محققان دریافتند آقایانی که صبحانه نمی خورند در مقایسه با گروهی که صبحانه می خورند 27 درصد بیشتر در خطر حمله قلبی و بیماری های قلبی قرار دارند.

با اینکه در این پژوهش ها به یک دلیل مشخص اشاره نشده است اما محققان فکر می کنند غذا نخوردن برای طولانی مدت روی بدن فشار می آورد و مجبورش می کند سخت تر کار کند. در نتیجه مشکلات متابولیسم به وجود می آید. تغییر در هورمون ها جهت کمک به تثبیت سطح قند خون و حرکت به سمت اضافه شدن وزن در افرادی که صبحانه را جا می اندازند می تواند منجر به بیماری های قلبی شود. این تغییرات منجر به انباشته شدن پلاک در  رگ ها و افزایش خطر مشکلات قلبی می شود.

6- اهمیت صبحانه در لاغری ؛ بیشتر در خطر ابتلا به دیابت قرار می گیرید

جا انداختن صبحانه می تواند قند خونتان را دچار مشکل کند. پژوهشگران دانشگاه هاروارد دریافتند خانم هایی که مرتب صبحانه نمی خورند 20 درصد بیشتر در خطر ابتلا به دیابت نوع 2 هستند. دکتر گستلوم متخصص قلب می گوید جا انداختن وعده صبحانه با اختلال تحمل گلوکز در ارتباط است و این در آینده با پیش دیابت و دیابت همراه می شود.

تئوری این است که وقتی برای مدت زیادی غذا نمی خوریم و سپس به دلیل شدت گرسنگی در غذا خوردن زیاده روی می کنیم باعث نامنظم شدن قند خون و افزایش ناگهانی آن می شود. در چنین شرایطی ممکن است بدن دچار مشکل مقاومت به انسولین شود.

7- اهمیت صبحانه در لاغری ؛ ممکن است بهره هوشی تان پایین بیاید

نخوردن صبحانه می تواند روی سلامت مغز نیز موثر باشد. از آنجا که مغزتان با گلوکز کار می کند، افت سطح قند خون بر اثر غذا نخوردن طولانی مدت می تواند روی عملکرد شناختی تان تاثیر بگذارد. جا انداختن صبحانه در واقع از دست دادن فرصتی برای رساندن مواد مغذی کافی به مغز به خصوص بعد از یک شب غذا نخوردن است. پژوهش ها نشان دادند دانش آموزان پس از خوردن صبحانه نمرات بهتری در امتحان دریافت می کنند چون کربوهیدرات خوراکی شکسته و تبدیل به گلوکز می شود.

بسیار مهم است که به اندازه کربوهیدرات برای صبحانه دریافت کنید تا تمرکز شناختی و حافظه تان بهینه شوند اما به دنبال شیرینی جات نروید. کربوهیدرات های پیچیده مانند غلات کامل همراه با پروتئین نظیر تخم مرغ و چربی های سالم انتخاب کنید.

8- اهمیت صبحانه در لاغری ؛ عصبی می شوید

وقتی گرسنه هستید، خیلی راحت تر خشمگین می شوید. بنابراین جا انداختن وعده صبحانه سبب بد خلقی می شود. در پژوهشی توسط محققان انگلیسی مشخص شد مردانی که صبحانه میل می کنند در ابتدای آزمایش، خلق و خوی مثبتی دارند و پس از آن نیز آرام تر هستند. گفته می شود افت قند خون که بر اثر جا انداختن وعده غذایی رخ می دهد باعث تحریک پذیری به همراه خستگی و سردرد می شود که می توانند با یکدیگر خلق و خو را بدتر کنند.

سروتونین و دوپامین که با نام انتقال دهنده های عصبی نیز شناخته می شوند، مواد شیمیایی ای در مغز هستند که احساسات و خلق و خو را تنظیم می کنند. رابطه ای بین غذای دریافتی و تعادل انتقال دهنده های عصبی تولید شده توسط مغز وجود دارد. جا انداختن وعده ها روی بدن فشار وارد می کند و این فشار روی سطح دوپامین و سروتونین تاثیر می گذارد. در مقابل درست و مرتب غذا خوردن برابر با خلق و خویی آرام و شاد است.

اهمیت صبحانه برای کودکان

در هنگام مدارس ممکن است به دلیل کمبود زمان ( به خصوص در شیفت صبح ) صبحانه دادن به فرزندانمان کمی با مشکل روبرو شود و یا حتی موفق نشویم صبحانه ای سالم برای او تهیه کنیم. خوشبختانه این روزها آگاه سازی خانواده ها از اهمیت صبحانه قوت گرفته و جای امیدواری دارد. وعده صبحانه کمک می کند فرزندتان مواد مغذی اصلی که در طول روز نیاز دارد را راحت تر جذب کند.

باید حتما زمانی برای صبحانه خوردن مشخص کنیم تا مطمئن شویم فرزندانمان صبحانه سالم و سیر کننده میل می کنند تا برای صبح به اندازه انرژی داشته باشند.

تغذیه کودکان از 5 سالگی به بعد باید بر اساس معیارهای درست و سالم غذا خوردن پیش برود ( یعنی جدی تر گرفته شود ). برنامه غذایی کودک از این سن به بعد باید حتما دارای مقدار زیادی کربوهیدرات نشاسته ای، میوه و سبزیجات باشد. همچنین مقداری پروتئین و غذاهای لبنی نیز در کنار اینها باید باشد.

میزان لبنیات و گوشت مورد نیاز کودکان در روز چقدر است؟ از زبان دکتر کرمانی بشنوید: 

چرا با وجود مصرف صبحانه احساس گرسنگی می کنیم؟

فقط چون برای صبحانه از خوردن شیرینی ها و غلات صبحانه ای که روی آنها عکس های کارتونی کشیده اجتناب می کنید، دلیل نمی شود آنچه می خورید سالم باشد و تا هنگام نهار سیر و راضی نگه تان دارد.

از شایع ترین راه هایی که مردم صبحانه خود را تبدیل به بمب قند و کاهنده انرژی تبدیل می کنند، این است که پروتئین و چربی را با کربوهیدراتی که برای صبحانه به کار می برند ترکیب نمی کنند. بنابراین اگر از غلات طعم دار شده یا اسموتی میوه ( گزینه هایی که معمولا فیبر و پروتئین پایینی دارند ) استفاده می کنید، صبحانه ای که می خورید معمولا بیشتر از قند تشکیل شده و به سرعت هضم می شود.

برای اینکه روزتان را درست شروع کنید و در میانه روز به دام هوس های بی مورد غذایی نیفتید از متخصصان تغذیه خواستیم کمکان کنند و راه حل هایی برای برطرف کردن این مسئله ارائه دهند.

1- میوه خود را اندازه گیری نمی کنید

اسموتی ها از انتخاب های مورد علاقه افراد به عنوان صبحانه هستند چون خوردنشان ساده است ( حتی در حال حرکت هم می توان خورد ) و هم اینکه سرشار از ویتامین ها و آنتی اکسیدان هستند. افراد با اضافه کردن تمام میوه های داخل یخچال، نوشیدنی خود را تبدیل به چیزی می کنند که انرژی شان را می گیرد. این درست است که میوه، غذایی کامل است اما شما هم نباید آن را آزاد فرض کنید، هرچقدر دوست داشتید بخورید. وقتی قند بیش از حد خورده شود (حتی قند طبیعی میوه) قند خونتان به شدت بالا می رود و مدتی بعد گرسنه می شوید.

ماست طعم دار، آب میوه و حتی شیرین کننده هایی که به اسموتی اضافه می کنید به وضعیت قند خون کمکی نمی کنند، شما می توانید خیلی بهتر از این عمل کنید.

راه حل: برای پیشگیری از سقوط انرژی، سعی کنید حداقل نیمی از اسموتی تان را سبزیجات تشکیل دهند. سبزیجات کالری پایینی دارند و سرشار از قند نیستند. برای مثال اسفناج گزینه خوبی است چون دیگر مواد داخل اسموتی طعمش را به سادگی پوشش می دهند، هر کدام از سبزیجات را می توانید به کار ببرید. همچنین توصیه می شود بیشتر از یک فنجان میوه در اسموتی به کار نبرید و همان ها را نیز از میان میوه هایی انتخاب کنید که به صورت طبیعی قند پایینی دارند (توت فرنگی و یا انواع توت).

ربکا لوئیس متخصص تغذیه توصیه می کند آب میوه استفاده نکنید و به جایش شیر کم چرب بنوشید ( یک منبع عالیِ پروتئین ). حتی اگر آب میوه ای که می نوشید 100 درصد هم طبیعی باشد، باز هم در آخر نوشیدنی سرشار از کالری و قند وارد بدنتان کردید.

2- دوست دارید روی نانتان مربا بمالید

نان تست با مربا، گزینه ای راحت برای صبحانه است اما اگر تنها چیزی باشد که در بشقابتان است شما را به آن صورت سیر نگه نمی دارد. چربی و پروتئین، هضم کربوهیدرات ها و جذب گلوکز از کربوهیدرات های هضم شده را آهسته می کند، بنابراین قند خونمان به صورت ناگهانی بالا نمی رود. نان و مربا به تنهایی هیچ کمکی به اشتهایتان نمی کنند و حتی مواد مغذی آنچنانی نیز در خود ندارند.

راه حل: از نان هایی استفاده کنید که از غلات کامل و جوانه ها درست شده باشد تا به صبحانه خود مقداری فیبر و پروتئین اضافه کرده باشید. همچنین مربا را به کره بادام زمینی شیرین نشده تغییر دهید. اگر می خواهید به نان خود کمی شیرینی اضافه کنید، مقداری توت یا توت فرنگی به همراه دارچین می تواند این طعم را به صبحانه تان منتقل کند.

3- از طعم چای و قهوه خوشتان نمی آید و هر کاری برای پنهان کردن آن می کنید

اگر همیشه نوشیدنی صبحتان را با شکر پر می کنید پس باید آماده گرسنگی میانه روز نیز باشید به خصوص اگر چندین فنجان مصرف دارید. حتی گزینه بدون شکر ( قند های مصنوعی ) نیز ممکن است تعادل قند خون را بر هم زند. دلیلش این است که موادی مانند اسپلندا، بدن را تحریک می کنند تا انسولین بیشتری تولید کند، درست مانند کاری که قند واقعی انجام می دهد.

راه حل: قهوه خود را ساده نگه دارید و آن را بدون خامه استفاده کنید. با این کار از مقدار قندی که قرار است وارد بدنتان شود کاسته اید. اگر می خواهید قهوه یا چای خود را شیرین کنید، توصیه می شود از استویا استفاده کنید. بر خلاف اسپلندا، استویا شیرین کننده طبیعی است و باعث نمی شود بدنتان به اشتباه انسولین تولید کند. حتی می توانید مواردی را به نوشیدنی خود اضافه کنید که بدون اضافه کردن شکر، طعمی شیرین به خود بگیرد، مواردی نظیر نعنای تازه، پودر کاکائو، دارچین و یا عصاره خالص وانیل.

برای صبحانه چه بخوریم؟

صبحانه ای که می خورید باید دارای کربوهیدرات، فیبر و مقداری پروتئین باشد. خوشبختانه انتخاب های زیادی دارید. چند صبحانه سالم و دوست داشتنی را به شما معرفی می کنیم که با توصیه های متخصصان سالم تر مصرف کنید.

اگر نمی دانید بین تخم مرغ و حلیم کدام را برای صبحانه انتخاب کنید، این ویدئوی دکتر کرمانی را تماشا کنید:

مریم اصیلی

از سال 95 با ورود به مجموعه دکتر کرمانی وارد حوزه‌ی محتوا و به طور تخصصی محتوای تغذیه و سلامتی شدم. ابتدا کار رو با ترجمه شروع کردم و بعد از اون بخش سرپرستی و نظارت بر محتوا رو به عهده گرفتم. به شدت عاشق تولید محتوا هستم و به معجزه‌ی کلمات باور دارم.