صفر تا صد رژیم فستینگ – لاغری و سلامتی رایگان با روزه داری متناوب

درباره لاغری با رژیم فستینگ چه می‌دانید؟ رژیم فستینگ یا رژیم روزه داری متناوب روشی برای کاهش وزن است که در آن فرد چرخه‌ای از دو دوره روزه‌داری و غذا خوردن را می‌گذراند. اگر این کار به درستی انجام شود، سوخت و ساز بدن را افزایش می‌دهد.

ریشه این نوع رژیم به روزه‌داری سنتی بر‌می‌گردد که برای بهبود سلامت بدن یا مزایای عرفانی از آن استفاده می‌شد. حالا این سوال پیش می‌آید که چگونه رژیم fasting را دنبال کنیم؟ بهترین روش، برنامه‌ریزی مناسب برای وعده‌ها و استفاده از غذاهایی با بالاترین مقدار مواد مغذی چگونه است؟

روزه‌داری در حالت عادی مستلزم این است که در طول روز به مدت چندین ساعت نه مایعاتی بنوشید و نه غذایی بخورید و این عمل تا یک ماه ادامه پیدا کند. در این مقاله به بررسی همه جانبه این رژیم لاغری و نمونه رژیم فستینگ دکتر کرمانی می‌پردازیم. تا انتها با ما همراه باشید.

رژیم فستینگ چیست؟

رژیم روزه داری یک سبک غذایی است که طی یک برنامه منظم بین خوردن و نخوردنِ غذا جابه‌جا می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهد این رژیم راهی مفید برای کنترل وزن، پیشگیری یا حتی معکوس‌کردن برخی‌از انواع بیماری‌ها است.

اگر فرصت مطالعه مقاله را ندارید، می‌توانید به فایل صوتی آن گوش دهید:

تاریخچه رژیم فستینگ

روزه‌داری، به عنوان یک روش برای ارتقای سلامتی و تناسب اندام، سابقه‌ای دیرینه دارد. شواهد نشان می‌دهد که انسان‌ها از هزاران سال پیش از این رژیم به عنوان یک روش معنوی و درمانی استفاده می‌کردند.
مثلا در یونان باستان، بقراط و ارسطو از روزه‌داری به عنوان روشی برای پاکسازی بدن و درمان بیماری‌ها استفاده می‌کردند.
روزه‌ داری در بسیاری از مذاهب مانند اسلام، مسیحیت، یهودیت و بودیسم نیز به عنوان یک عمل عبادی واجب یا مستحب شناخته می‌شود.

اصول رژیم فستینگ کدام است؟ 

رژیم فستینگ یا روزه‌داری متناوب، یک الگوی غذا خوردن است که شامل تناوب بین دوره‌های غذا خوردن و روزه‌داری می‌شود. انواع مختلفی از این رژیم وجود دارد، اما همه آنها بر اساس این اصل هستند که شما در طول روز یا هفته کالری کمتری مصرف می‌کنید.

در این رژیم، غذا فقط در یک زمان خاص خورده می‌شود و محور اصلی آن این است که رژیم‌ گرفتن برای ساعات معینی در روز یا خوردن فقط یک وعده غذایی در دو روز هفته می‌تواند به چربی‌ سوزی بدن کمک کند.

اگه می‌خواهید بدانید رژیم fasting چطور باعث کاهش وزن می‌شود، این ویدئوی دکتر کرمانی را از دست ندهید:

انواع رژیم فستینگ کدام است؟

انواع رژیم فستینگ وجود دارد. شایع‌ترین متدهای این نوع رژیم، روزه‌داری در روزهای مختلف، روزهای پیوسته با تناوب خاص در هفته و یا در طول مدت زمانی خاص است. به طور کلی سه روش فستینگ وجود دارد:

• روزه داری در روزهای متناوب
• غذا خوردن در یک محدوده زمانی
• روزه در کل روز

نحوه گرفتن رژیم فستینگ

رژیم fasting انواع مختلفی دارد. در برخی‌ از آن‌ها 12 یا 24 ساعت و در برخی دیگر دو یا چند روز در هفته را باید از غذاخوردن صرف‌ نظر کرد. با این ‌وجود، روزهای فستینگ نباید پشت‌سرهم باشند و باید حداقل 1 روز استراحت بین آن‌ها وجود داشته باشد. در روزهای روزه‌داری نیز می‌توان غذا خورد، اما نه زیاد!

 این رژیم افراد را تشویق می‌کند در روزهای فستینگ، طی دو وعده غذایی کوچک به همراه چند میان‌وعده از پروتئین بدون چربی، سبزیجات و میوه‌ها مصرف کنند. نوشیدن مقدار زیادی آب یا نوشیدنی‌های بدون کالری مانند چای و قهوه(بدون شیر یا شکر) یا دمنوش‌ها مانعی ندارد.

نشان داده شد که سه چرخه رژیم غذایی تقلید کننده روزه (FMD) نشانگرهای زیستی مرتبط با مقاومت به انسولین، چربی کبد در انسان و سایر نشانگرهای مرتبط با پیری را کاهش می دهد.

https://www.medicalnewstoday.com/articles/fasting-like-diet-may-help-reverse-biological-aging-2-5-years

فواید فستینگ چیست؟

 شاید یکی از وسوسه‌انگیزترین مزایای این رژیم این باشد که وقتی بسیاری از رژیم‌های غذایی بر این موضوع تمرکز می‌کنند که چه چیزی بخوریم یا نخوریم، روزه‌داری متناوب چنین اصراری ندارد! اما آیا این یک مزیت است یا یک ایراد؟! برای پاسخ به این سوال نیاز به تحقیقات بیشتری‌ است.

رژیم‌های غذایی بسیار کم کالری و طولانی مدت سبب ایجاد تغییرات فیزیکی بدن، کم شدن کالری و در نتیجه کاهش وزن می‌شوند. در روزه‌داری متناوب بدن به دریافت کالری کم و غذا خوردن عادت می‌کند.

رژیم فستینگ روی باکتری‌های خوب روده تاثیر مثبت دارد و همچنین باعث افزایش هورمون آدیپونکتین در بدن می‌شود که از موارد کلیدی در چربی سوزی به حساب می‌آید. این رژیم سبب پیشرفت بدن در آب کردن چربی‌ها و وزن نیز خواهد شد.

پرفسور مارک ماتسون دکترای عصب شناسی در دانشگاه جان هاپکینز می‌گوید روزه داری متناوب و بازگشت به شرایط عادی تغذیه به بهبود سلامت سلولی افراد هم کمک می‌کند. شاید علت آن تغییر در سیستم متابولیسم بدن باشد. در هنگام تغییر متابولیسم به علت روزه داری سلول‌ها از ذخائر خودشان استفاده می‌کنند و چربی‌ها را به تبدیل به انرژی می‌کنند.

دیگر فواید رژیم روزه داری متناوب شامل مواد زیر است:

افزایش کالری سوزی بدن

 وقتی چیزی نمی‌خورید بدن وارد حالت روزه می‌شود تا جایی که شروع به چربی سوزی می‌کند. این یعنی بدون انجام کاری (به جز دراز کشیدن در رختخواب و نفس کشیدن) بدن‌تان در حال سوزاندن کالری چربی‌هاست. همان دقیقه‌ای که از خواب بیدار می‌شوید و اولین غذایی که می‌خورید، بدن شروع به تولید انسولین می‌کند.

انسولین هورمونی برای ذخیره سازی چربی است. بنابراین حالت روزه‌داری که در آن قرار داشتید از بین می‌رود. با روزه داری متناوب می‌توانید این مرحله را برای چند ساعت بیشتر نگه دارید، بنابراین چربی بیشتری خواهید سوزاند.

کنترل اشتها

از آنجا که بدن بسیار تطبیق پذیر است، خود را با روتین روزه داری هماهنگ می‌کند. همین که این اتفاق رخ دهد کنترلتان روی اشتها و پیشگیری از هوس‌های غذایی بهتر می‌شود. بدن به خود می‌آموزد که چگونه با استفاده از چربی‌های خود بهتر کار کرده و از آنها به عنوان منبع دیگری از انرژی استفاده کند.

تثبیت سطح انرژی

به محض این که بدن‌تان موفق شد بیشتر از چربی‌ها به عنوان سوخت دوم استفاده کند، انرژی‌تان در طول روز ثبات بیشتری پیدا خواهد کرد. داشتن سطح انرژی ثابت کلید اراده برای جلوگیری از هوس‌های غذایی و پرخوری‌های بی‌مورد است.

کنترل قند خون

چندین مطالعه نشان داده است که رژیم فستینگ به عنوان وسیله ای برای بهبود کنترل قند خون و به طور بالقوه کاهش خطر ابتلا به دیابت بسیار مفید است.

برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2، فواید روزه متناوب شامل کاهش گلوکز و انسولین ناشتا، کاهش مقاومت به انسولین و کاهش سطح هورمون اشتها یا همان لپتین می‌باشد.

 افزایش قابلیت بدن برای ترمیم و سم‌زدایی

 فرآیند گوارش غذا بیشترین توجه و انرژی بدن را معطوف به خودش می‌کند. وقتی مرتب در حال خوردن و گوارش غذا باشید، بدن‌تان زمان و انرژی لازم را برای نگهداری و ترمیم، کم می‌آورد. وقتی روزه می‌گیرید به بدن‌تان این فرصت را می‌دهید که روی دیگر فرآیندها تمرکز کند.

یعنی با این رژیم، تولید هورمون‌های رشد انسان می‌تواند افزایش پیدا کند. بدنی که سالم باشد و به درستی کار کند، کاهش یا تثبیت وزن سالم برایش ساده‌تر خواهد شد.

بهبود عملکرد مغز

مطالعات نشان می‌دهد که روزه‌داری از پارکینسون و آلزایمر جلوگیری کرده و عملکرد مغز را بهبود می‌بخشد. همچنین روزه از سلامت مغز محافظت می‌کند و تولید سلول های عصبی را افزایش می‌دهد.

کمک به سلامت روده

یکی دیگر از مزایای روزه داری تاثیر مثبت آن بر تنوع و تعداد باکتری های مفید در روده است. این موضوع موجب تغییر وزن، اندازه‌ی دور کمر و متابولیسم خواهد شد.

غذاهای مجاز در رژیم فستینگ

 رژیم‌های فستینگ فهرست غذایی خاصی ندارند. با این‌ حال، انواع خاصی از غذاها وجود دارد که بهتر است مصرف کنید و از انواع دیگر غذاها اجتناب کنید. در ادامه غذاهای مهم و مجاز برای مصرف در رژیم روزه‌داری متناوب شرح داده شده است:

پروتئین بدون چربی

 مصرف پروتئین بدون چربی باعث می‌شود افراد به ‌مدت بیشتری نسبت‌ به مصرف سایر غذاها احساس سیری داشته باشند و به حفظ یا ساخت عضله نیز کمک می‌کند. پنج منبع پروتئین بدون چربی و سالم عبارتند از:

• سینه مرغ
• ماست یونانی ساده
• لوبیا، نخود و عدس
• ماهی و صدف
• توفو و تمپه

میوه‌

مانند هر رژیم غذایی دیگر، در این رژیم نیز مصرف غذاهای مقوی مهم است. میوه‌ها و سبزیجات به‌طور معمول مملو از ویتامین‌ها، موادمعدنی، فیتونوترینت‌ها (مواد مغذی گیاهی) و فیبر هستند. این ویتامین‌ها و مواد مغذی می‌توانند به کاهش سطح کلسترول، کنترل سطح قند خون و حفظ سلامت روده کمک کنند و علاوه‌ براین، میوه‌ها و سبزیجات عموما جزو موادغذایی کم‌کالری هستند.

برخی‌از میوه‌های سالم برای مصرف در رژیم فستینگ به‌صورت زیر هستند:

• سیب
• زردآلو
• بلوبری
• تمشک
• گیلاس
• هلو
• گلابی
• آلو
• پرتقال
• هندوانه

سبزیجات

سبزیجات می‌توانند بخش مهمی از رژیم غذایی فستینگ باشند. تحقیقات نشان می‌دهند رژیم غذایی سرشار از سبزیجات برگ‌دار ممکن است خطر ابتلا به بیماری قلبی، دیابت نوع 2، سرطان و زوال‌شناختی (آلزایمر و…) را کاهش دهند.

برخی‌از سبزیجات که مصرف آن‌ها به‌عنوان بخشی از یک رژیم غذایی متناوب سالم مفید است، به‌شرح زیر هستند:

• کلم‌پیچ
• اسفناج
• جعفری
• کلم‌ها
• کولارد
• آرگولا

غذاهای غیرمجاز در رژیم فستینگ

غذاهای خاصی نیز وجود دارند که مصرف آن‌ها در این رژیم مفید و مجاز نیست. این غذاها شامل غذاهای پرکالری و حاوی مقادیر زیادی قند، چربی و نمک هستند. آن‌ها علاوه‌ بر این‌که قدرت سیرکنندگی بالایی ندارند، حتی در برخی موارد (مانند شیرینی‌ها) ممکن است بیشتر باعث گرسنگی شوند. علاوه‌براین، غذاهای پرکالری و چرب مواد مغذی کمی دارند.

برای حفظ یک رژیم غذایی فستینگ سالم، لازم است از مصرف موادغذایی زیر اجتناب شود:

• چیپس
• اسنک
• پاپ کورن
• پفک
• فست فودها
• ته‌دیگ یا ته‌چین چرب

قندهای فرآوری شده

همچنین باید از غذاهایی که قند اضافه دارند نیز پرهیز شود. قندی که در غذاها و نوشیدنی‌های فرآوری‌شده وجود دارد، فاقد موادمغذی بوده و حاوی کالری‌های شیرین و پوچ است که مصرف آن در رژیم روزه داری تایید نمی‌شود.

این قندها به‌سرعت متابولیزه شده و باعث گرسنگی می‌شوند. در رژیم غذایی فستینگ، باید از مصرف غذاهای قندی زیر پرهیز شود:

• بیسکویت‌ها
• آب‌نبات
• نبات و شکر
• کیک و کلوچه
• خامه شیرین
• سس باربیکیو و سس کچاپ
• آب‌میوه‌های صنعتی
• نوشابه‌ها
• غلات قندی و گرانولاها
• هر نوع چربی غیراشباع

معرفی رژیم فستینگ دکتر کرمانی به همراه نمونه

دکتر کرمانی علاوه بر رژیم‌های لاغری بسیاری که در زمینه سلامت ارائه می‌دهد، رژیم لاغری فستینگ را نیز ارائه می‌کند. این برنامه غذایی بدین صورت است که شما در طول روز 16 ساعت روزه هستید و تنها می‌توانید آب و چند نوشیدنی مجاز بنوشید اما در 8 ساعت دیگر می‌توانید در محدوده رژیم غذایی خود غذا میل کنید.

مهم‌ترین ویژگی‌های رژیم فستینگ دکتر کرمانی عبارتند از:

شکست قطعی استپ وزن

در این رژیم شما نه تنها طی ۳ ماه تا حدود ۱۲ کلیوگرم اضافه وزن را کم خواهید کرد، بلکه دچار استپ وزن نیز نخواهید شد. حتی از آن می‌توانید به عنوان راهی برای شکست استپ وزن استفاده کنید.

سم زدایی بدن

رژیم های فستینگ می‌توانند به سم زدایی در چارچوب عملکردهای کلی بدن کمک کنند و سموم خاص را از طریق روش های خاصی حذف کنند. فستینگ به بدن اجازه استراحت و بهبودی می دهد، به ویژه دستگاه گوارش و فرآیندهای متابولیک، که می‌تواند به طور غیرمستقیم سم زدایی کند.

در حالی که بدن دارای سیستم‌های سم‌زدایی ذاتی است – مانند کبد، کلیه و سیستم ایمنی – فستینگ ممکن است تولید و فعالیت آنزیم‌های خاصی را که در سم‌زدایی نقش دارند، افزایش دهد.

قابل اجرا در هر زمانی

رژیم روزه‌داری دکتر کرمانی را می‌توانید در هر زمان از سال اجرا کنید؛ هم در ماه رمضان و هم در غیر آن.

قابل اجرا برای همه

همه می‌توانند از این برنامه غذایی بهره ببرند و وزن کم کنند اما رژیم فستینگ دکتر کرمانی به ویژه برای کسانی مناسب است که استپ وزنی دارند، عادت به خوردن صبحانه ندارند یا در ماه رمضان قصد گرفتن رژیم دارند.

دستورالعمل کلی رژیم فستینگ دکتر کرمانی

در رژیم فستینگ دکتر کرمانی از ساعت ۴ بعد از ظهر تا ساعت ۱۲ شب، شما مجاز به مصرف ۴ وعده غذایی هستید و در 16 ساعت باقی‌مانده نمی‌توانید چیزی بخورید. در بین این ۴ وعده، نباید غذای دیگری میل کنید. خوشبختانه برای شما سهمیه قند، لبنیات و چاشنی در نظر گرفته شده است و می‌توانید از این سهمیه‌ها در ساعت‌های مجاز استفاده کنید.

بهترین کاندیدای رژیم فستینگ چه کسانی هستند؟

رژیم لاغری فستینگ برای افراد زیر مناسب است:

افرادی که برنامه کاری شلوغ دارند

 زمانی که برنامه کاری شلوغ باشد، مصرف غذا در هر دو تا سه ساعت کار آسانی نیست و حتی ممکن است مستلزم برنامه‌ریزی زیاد و آماده‌سازی مواد غذایی از قبل باشد. افرادی که مکرراً برای کار مجبور به سفر یا شرکت در رویدادهای اجتماعی هستند، می‌توانند از این رژیم استفاده کنند.

روزه‌داری متناوب می‌تواند این امکان را فراهم کند که افراد وزن کم کنند و درعین‌حال، انعطاف بیشتری برای انتخاب غذاها در روزهایی که درگیر سفر، سرگرمی، یا داشتن تعهدات دیگر هستند، داشته باشند.

افرادی که از سایر رژیم‌های غذایی خسته شده‌اند

 افرادی که برنامه‌های کاهش وزن دیگری را امتحان کرده‌ و برای موفقیت تلاش نموده یا وزن از دست داده‌ شده را دوباره به دست آورده‌اند، ممکن است از نظر روان‌ شناختی نیاز به امتحان یک رویکرد جدید داشته باشند. رژیم لاغری فستینگ می‌تواند یک راه جدید برای تجدید کاهش وزن و دستیابی به هدف لاغری باشد.

افرادی که دچار استپ وزن شده‌اند

رژیم fasting یکی از بهترین رژیم‌ها برای افرادیست که دچار استپ وزن شده‌اند. این رژیم از آنجا که تعداد وعده‌های غذایی را کم و زمان مصرف آنها را به زمان خاصی محدود کرده، موجب ایجاد شوک در رژیم و شکست استپ وزن می‌شود.

بهترین زمان برای رژیم فستینگ چه زمانی است؟

اینکه کدام بازه زمانی برای فستینگ بهتر عمل می‌کند، به سیستم بدن فرد بستگی دارد. همچنین، یک فستینگ کامل 24 ساعته یک روز در میان ممکن است برای بسیاری از افراد دشوار باشد. بنابراین معمولاً برای مبتدیان توصیه نمی‌شود. در سایر رژیم‌های فستینگ نیز اولویتِ زمانی با ترجیحات و برنامه‌ریزی‌های خود فرد است.

عوارض رژیم فستینگ

اکثر کسانی که این رژیم را انتخاب می‌کنند، بدون هیچ مشکلی می‌توانند به رژیم خود پایبند باشند و درگیر عوارض جانبی آن نمی‌شوند. با این حال کسانی نیز هستند که با عوارض جانبی رژیم fasting، به خصوص در ابتدای دوره، رو به رو می‌شوند. به صورت کلی در این رژیم افراد ممکن است دچار بی حالی و ضعف شدید شوند.

این علائم نشان‌ می‌دهد که فرد باید فورا رژیم را بشکند و چیزی میل کند. خوشبختانه این موارد کم پیش می‌آید، به ویژه اگر زیر نظر پزشک یا مشاور تغذیه آن را دنبال کنید.

چه افرادی نمی‌توانند رژیم فستینگ یا رژیم روزه داری بگیرند؟

باید توجه داشت که رژیم‌های فستینگ برای افراد مبتلا به دیابت نوع 1، مادران شیرده یا زنان باردار مناسب نیستند. همچنین، این رژیم‌ها برای افرادی که برای ورزش‌های استقامتی، مانند ماراتن تمرین می‌کنند نیز انتخاب مناسبی نیست. این افراد هرگز نباید بدون صحبت با پزشک برنامه فستینگ را شروع کنند و باید تحت نظارت متخصص تغذیه یا پزشک، کاهش وزن داشته باشند.

افراد مبتلا به مشکلات زیر نیز نمی‌توانند رژیم fasting را دنبال کنند:

• اختلال در خوردن مانند بولیمیا که شامل آسیب رساندن به خود می‌شود
• استفاده از داروهایی که نیاز به خوردن غذا دارند
• افرادی که در سن رشد هستند
• خانم‌های باردار و شیرده
• افراد مبتلا به دیابت نوع 1

حالا که متوجه شدید رژیم فستینگ چیست می‌توانید در ماه رمضان از این رژیم پیروی کنید. این رژیم برای کاهش وزن و کاهش اشتها مفید است.

به یاد داشته باشید که قبل از شروع لاغری با این رژیم حتما در مورد آن با پزشک خود مشورت کنید. اگر جزء آن دسته از کسانی هستید که به دلیل بیماری خاص نمی‌توانند برای مدت طولانی چیزی نخورند و یا روزه بگیرند، رژیم فستینگ برای شما انتخاب مناسبی نیست.

آنچه از مقاله رژیم فستینگ آموختیم:

رژیم فستینگ به انواع مختلفی تقسیم می‌شود، اما در تمام آن‌ها نوعی روزه‌داری برای رسیدن به وزن مناسب رعایت می‌شود. برخی غذاهای مجاز در این رژیم، شامل پروتئین بدون چربی، میوه‌ها و سبزیجات هستند. غذاهای غیرمجاز نیز مانند اغلب رژیم‌ها، شامل غذاهای پرکالری و سرشار از قند و چربی مانند فست‌فودها، شیرینی‌ها، چیپس، پفک، نوشابه‌ها و آبمیوه‌های صنعتی است.

سوالات متداول رژیم فستینگ

1- رژیم فستینگ چند روزه است؟

معمولا در رژیم فستینگ ۸ ساعت زمان آزاد هستید که غذا بخورید و ۱۶ ساعت روزه هستید و صرفا آب و برخی نوشیدنی‌های مجاز را میل می‌کنید.

2- با رژیم فستینگ چند کیلو لاغر می‌شویم؟

به طور کلی رژیم غذایی فستینگ می‌تواند باعث کاهش وزن درحدود 250 تا 750 گرم در هفته شود. در رژیم فستینگ دکتر کرمانی طی ۳ ماه تا حدود ۱۲ کیلوگرم وزن کم خواهید کرد.

3- در رژیم فستینگ چه بخوریم؟

در این رژیم تمرکز بیشتر بر روی زمان غذا خوردن است تا نوع غذا. البته باید در زمانی که مجاز به غذا خوردن هستید از گروه‌های غذایی سالم میل کنید.

منابع:

• hopkinsmedicine.org
• healthline.com
• wtop.com