
یکی از چالشهای افراد در مسیر رژیم لاغری، برگشت وزن و چاقی است. در واقع چیزی که از کاهش وزن و لاغر شدن سختتر است، لاغر ماندن و حفظ وزن کم شده و ثابت نگه داشتنِ عدد جدید ترازو است.
بازگشت مکرر اضافه وزن و رژیمهای پی در پی جهت از بین بردن آن و دوباره چاق شدن را اصطلاحا رژیم یویو میگویند. یعنی فرد در یک چرخهی تمامنشدنی گرفتار میشود و تقریبا همیشه در حال رژیم و کاهش وزن است.
یعنی هیچوقت به وزن دلخواهش نمیرسد و مجدد با افزایش وزن روبرو شده و دوباره برای کم کردن وزنش تلاش میکند. درست مثل یویو که معلق بین زمین و آسمان، با کنترل یک نخ بالا و پایین میرود و روی یک نقطه قرار ندارد.
کاهش و افزایش مکرر وزن نه تنها امید و انگیزهی افراد را برای لاغری کم میکند، بلکه سلامتی را نیز نشانه میگیرد. علت اصلی حالت یویویی وزن را میتوان سبک زندگی غلط و عادات ناسالمی دانست که گرفتن رژیم نتوانسته به ترک آنها منجر شود.
نگاه مقطعی به رژیم، رها کردن رژیم پس از چند کیلو کاهش وزن و بازگشت به روال سابقِ پیش از رژیم علت اصلی افزایش وزن بعد از لاغری و بازگشت اضافه وزن است. در پروسهی لاغری، سرعت سوخت و ساز بدن پایین میآید و به مرور بدن مقابل رژیم و کاهش وزن مقاومت کرده و هورمون گرسنگی بیشتری ترشح میکند.
وقتی رژیم را کنار گذاشته و به سرعت به مقدار غذا و کالری دریافتی خودتان میافزایید، متابولیسم بدن هنوز در حالت رژیمی و کند خود قرار دارد و فرصت نکرده با فرآیند بعد از رژیم شما خودش را تطبیق دهد. لذا شما در حال دریافت کالری فراوانی هستید، در حالی که سرعت سوخت و سازتان همچنان کم است و در نتیجه اضافه وزن پیدا میکنید.
رژیمهای سختگیرانه و کم کردن وزن زیاد در مدت زمان محدود نیز این حالت را تشدید میکند. در واقع هر قدر سرعت و شدت کاهش وزنتان بیشتر باشد، چاقی با شتاب بیشتری به سمت شما بازخواهد گشت.
یکی از پیامدهای منفی رژیم یویو، افزایش درصد چربی بدن است. کاهش و افزایش وزن، باعث میشود مقداری عضله و چربی از دست بدهید. این در حالیست که چربیها بسیار راحتتر از عضله بازسازی میشوند.
چرب شدن کبد، بالا رفتن تریگلیسیرید خون و متعاقبا بیماریهای قلبی و عروقی از عوارض رژیم یویو است.
همانطور که در ابتدای مقاله اشاره شد یکی از پیامدهای ناگوار رژیم یویو، ایجاد ناامیدی و بیانگیزگی در امر کاهش وزن است. وقتی فرد مدام در پی کاهش وزن، با افزایش مجدد وزن روبرو بشود و چاقیِ مکرر را تجربه کند، به مرور از رژیم گرفتن دلسرد میشود و آن را کاری بیهوده و بینتیجه تلقی میکند.
باید همزمان با رژیم گرفتن، تغییر سبک زندگی را در اولویت قرار داد و برای آن برنامهی جدی داشت. تغییر سبک زندگی یعنی فارغ از داشتن یا نداشتن رژیم، شما به اصولی همیشگی پایبند باشید.
حذف و کنترل مصرف قند و شیرینیجات، محدود کردن کربوهیدراتها، استفاده از روغنهای سالم و طبیعی، تحرک و فعالیت مستمر و روزانه، استفاده از سبزیجات، میوهجات و منابع پروتئینی و خواب و استراحت کافی از اصول سبک زندگی سالم است. تا وقتی این کارها ملکهی ذهن و رفتار شما نشود، کاهش وزن و رژیم گرفتن با هر روشی در نهایت با شکست روبرو خواهد شد و نتیجهای غیر از سرخوردگی در پی نخواهد داشت.
در این اپیزود از رادیو کرمانی به حالتِ یویوییِ کاهش و افزایش وزن و چاقی و لاغری مکرر پرداختهایم و راهکارهایی برای برونرفت از این بحران ارائه دادهایم.
نظرات شما
وحدانی ۰۶ بهمن ۱۴۰۱
سلام من هم همین حالت رو دارم، حرف اطرافیانم خیلی زود رو من اثر میذاره که زود من و دلسرد میکنه، میگن تو همشه درحال رژیم گرفتنی ولی هیچ وقت وزن کم نمیکنی!