دکتر کرمانی » مجله » بیماری و درمان
سرطان پروستات یکی از بیماری های شایع در مردان است که بیشتر به دلیل بالا رفتن سن در آقایان ایجاد می شود. راههای درمان پروستات شامل چند مورد مختلف است اما در صورتی که سرطان از نوع بدخیم باشد ممکن است درمان بر روی این سلولهای سرطانی پاسخگو نباشد. به همین دلیل درمان پروستات در […]
تایید شده توسط کارشناس تغذیه دکترکرمانی قبل از هر اقدامی با پزشک متخصص مشورت نمایید.
سرطان پروستات یکی از بیماری های شایع در مردان است که بیشتر به دلیل بالا رفتن سن در آقایان ایجاد می شود. راههای درمان پروستات شامل چند مورد مختلف است اما در صورتی که سرطان از نوع بدخیم باشد ممکن است درمان بر روی این سلولهای سرطانی پاسخگو نباشد. به همین دلیل درمان پروستات در مراحل اولیه بسیار مهم و نجات بخش است. در این مقاله به توضیح روش های درمانی این نوع بیماری و تاثیر تغذیه بر آن خواهیم پرداخت. تا انتها با ما همراه باشید.
سرطان پروستات زمانی اتفاق می افتد که سلول های غده پروستات به طور غیر طبیعی رشد میکنند. غده پروستات یک غده گرد به اندازه گردو است که در مردان در زیر مثانه قرار دارد و بخشی از سیستم تولید مثل مردان است. این نوع سرطان شایع ترین نوع سرطان در آقایان است. تشخیص به موقع این عارضه میتواند تا حدود بسیاری به درمان پروستات و یا جلوگیری از رشد آن کمک کند.
به طور کلی حدود 15% از موارد تشخیص سرطان مربوط به پروستات می باشد. با توجه به روند موجود پیش بینی میشود تا سال 2040 موارد ابتلا به این نوع سرطان دو برابر شود و به رقم 2.9 میلیون نفر در سال برسد.
سرطان پروستات در درجه اول یک “بیماری پیری” است. با افزایش سن، احتمال ابتلا به سرطان پروستات افزایش مییابد و نژاد و ژنتیک نیز نقش بسزایی در احتمال ابتلا به این بیماری دارند. مثلا احتمال ابتلای آفریقایی آمریکایی تبارها به این بیماری، دو برابر بیشتر از مردان سفیدپوست است.
اگر پدر، برادر یا خویشاوندان همخون شما مبتلا به سرطان پروستات بودهاند، احتمال ابتلای شما نیز بیشتر است. در صورت داشتن این عوامل خطر، پیشگیری از سرطان پروستات ممکن است دشوار باشد، اما غربالگری زودهنگام اغلب میتواند به شما کمک کند که در صورت ابتلا به این بیماری، در اسرع وقت تشخیص داده شده و برای درمان سرطان پروستات اقدام کنید.
در حالی که بسیاری از مردم به دنبال راهی برای جلوگیری از ابتلا به سرطان پروستات هستند، اما باید بدانید که هیچ راهی برای پیشگیری قطعی از این بیماری وجود ندارد. البته با اصلاح سبک زندگی، ورزش و تغذیهی سالم میتوان خطر ابتلا را کاهش داد، اما مانند همهی سرطانها، سرطان پروستات دارای عوامل خطر خاصی مثل عوامل ژنتیکی و سن است که نمیتوان از آنها اجتناب کرد.
روش های درمان پروستات عبارتند از:
مراقبت فعال بیشتر در مراحل اولیه تشخیص این بیماری موثر است. در این رویکرد به جای درمان پروستات به صورت فوری، بر نظارت منظم بر سرطان با آزمایشات PSA و معاینات رکتال تمرکز دارد.
مراقبت فعال چندین هدف در درمان پروستات دارد، در ابتدا هدف مشاهده و ارزیابی پیشرفت سرطان در طول زمان است. سپس در صورتی که سرطان تهاجمی تر می شود، مداخله صورت می پذیرد.
این روش مزایا و معایب خود را دارد که شامل موارد زیر می شود:
این نوع درمان پروستات، نوعی عمل جراحی است که در آن غده پروستات فرد بیمار به طور کامل برداشته می شود. این روش یکی از رایج ترین روش ها برای درمان سرطان پروستات در مراحل اولیه و موضعی است.
هدف از این نوع درمان پروستات، درمان قطعی و بدون بازگشت، با از بین بردن کامل غده پروستات و بافتهای اطراف آن است که ممکن است حاوی سلولهای سرطانی باشند. این نوع درمان نیز شامل مزایا و معایبی میباشد:
پرتو درمانی یکی از روش های رایج درمان پروستات است که از پرتوهای پرانرژی برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میشود. این درمان میتواند به تنهایی یا همراه با سایر روشهای درمانی مانند جراحی و یا هورمون درمانی استفاده شود.
هدف از این درمان از بین بردن سلولهای سرطانی در غده پروستات و بافتهای اطراف آن است. در کنار این مورد کنترل سرطان، مانند درد و بی اختیاری ادرار نیز بسیار اهمیت دارد. همانند دو روش قبلی پرتو درمانی نیز دارای مزایا و معایب است:
هورمون درمانی نوعی روش درمان سرطان پروستات است که به منظور کاهش سطح تستوسترون در بدن انجام میشود. تستوسترون نقش مهمی در رشد و پیشرفت سلولهای سرطانی پروستات دارد. با کاهش سطح این هورمون، میتوان به کند و یا متوقف شدن رشد سلول های سرطانی کمک کرد.
هدف از این نوع درمان سرطان پروستات، اولا کمک به کاهش و یا توقف رشد سلولهای سرطانی پروستات و دوما جلوگیری از عود و کمک به کوچک شدن تومور است. هورمون درمانی دارای 3 نوع میباشد که کستراسیون، آنالوگهای LHRH و مهارکنندههای آنزیم آروماتاز نام دارند. این نوع درمان نیز مزایا و معایبی دارد:
شیمی درمانی یکی دیگر از روش های درمان پروستات است که از داروها برای از بین بردن سلول های سرطانی در سراسر بدن استفاده میشود. این روش درمانی معمولا برای سرطان پروستاتی که به سایر قسمتهای بدن مانند استخوانها، غدد لنفاوی با کبد گسترش یافته است استفاده میشود.
هدف از شیمی درمانی در درمان پروستات از بین بردن سلول های سرطانی است که به سایر قسمتهای بدن گسترش یافتهاند. همچنین در این روش از عود کردن بیماری پیشگیری میشود و شانس زنده ماندن بالا میرود. این روش هم دارای مزایا و معایبی است:
درمان های هدفمند نوع جدید درمان پروستات است که با تغییرات خاص ژنتیکی در سلولهای سرطانی که باعث رشد و تکثیر سریع آنها میشود، عمل میکنند. این روشها با کمک داروهایی مسیرهای رسیدن مواد مغذی و اکسیژن به سلولهای سرطانی را مسدود میکنند تا آن سلولها بمیرند و از بین بروند.
همانند سایر مواردی که توضیح داده شد این روش هم دارای مزایا و معایبی میباشد:
متاستاز به استخوان به این معنی است که سلول های سرطانی از غده پروستات به استخوان ها گسترش یافته اند. این یک بیماری جدی است و فرد بیمار باید فورا تحت درمان قرار بگیرد. گزینه های درمانی برای متاستاز به استخوان عبارتند از:
مردان کشورهای غربی نسبت به مردان آسیایی دارای نرخ بسیار بالاتری در ابتلا به سرطان پروستات هستند. در حالی که هیچ کس نمیتواند به طور قطعی این پدیده را توضیح دهد، اما کارشناسان معتقدند که تفاوت در رژیم غذایی شرقی و غربی مقصر اصلی این اتفاق است. عادات غذایی نامناسب و رژیمهای غذایی که به شدت به چربیها و پروتئینهای حیوانی متکی هستند، میتوانند باعث آسیب به DNA شده و منجر به سرطان شوند.
حتی مردانی که به دلیل سن، نژاد یا ژنتیک در معرض خطر بیشتری قرار دارند، میتوانند با اتخاذ سبک زندگی سالم، شانس ابتلا به سرطان پروستات را کاهش دهند. برخی از روشهای بهبود علائم سرطان پروستات عبارتند از:
محققان به طور کامل رابطه بین رژیم غذایی و پیشگیری از سرطان پروستات را درک نمیکنند، اما مطالعات نشان میدهد که برخی عادات غذایی ممکن است کمک کننده باشد. عاداتی مثل:
چاقی میتواند یک عامل خطر برای ابتلا به سرطان پروستات تهاجمی باشد. به طور کلی، کاهش وزن و حفظ وزن سالم با افزایش سن میتواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان و بسیاری دیگر از مشکلات سلامتی کمک کند.
پیروی از یک رژیم اصولی و سبک زندگی سالم، تاثیر چشمگیری در کاهش وزن و بهبود بسیاری از بیماریها دارد.
ورزش علاوه بر کمک به داشتن وزنی سالم، میتواند التهابات را در بدن کاهش دهد، عملکرد سیستم ایمنی را بهبود بخشد و با اثرات منفیِ سبک زندگی بیتحرک مبارزه کند که همهی این موارد میتوانند به پیشگیری از سرطان کمک کنند.
یکی از مهمترین فواید ترک سیگار، کاهش خطر ابتلا به سرطان است. این موضوع توسط منابع علمی بسیاری ثابت شده است. حتی برای درمان سرطان پروستات هم شما باید سیگار را ترک کرده و مصرف الکل را محدود کنید.
اکثر مردم ویتامین D کافی دریافت نمیکنند. این ویتامین میتواند به محافظت در برابر سرطان پروستات و بسیاری از بیماریهای دیگر کمک کند. غذاهای غنی از ویتامین D شامل روغن کبد ماهی، ماهی قزل آلا و قارچ شیتاکه خشک شده است.
از آنجایی که نور خورشید منبع بهتر و در دسترستری از ویتامین D است، بسیاری از کارشناسان توصیه میکنند که هر روز 10 دقیقه در معرض نور خورشید قرار بگیرید (بدون استفاده از کرم ضد آفتاب). پزشکان اغلب مکملهای ویتامین D را توصیه میکنند. با این حال، قبل از مصرف هر گونه ویتامین یا مکمل، باید با پزشک خود صحبت کنید.
دو مطالعهی علمی نشان میدهند که مردانی که انزال بیشتری دارند (با یا بدون شریک جنسی) تا دو سوم کمتر در معرض ابتلا به سرطان پروستات هستند. مطالعاتی در حال انجام است، اما برخی از کارشناسان این نظریه را مطرح میکنند که انزال، بدن را از سموم و سایر موادی که میتوانند باعث التهاب شوند، پاک میکند.
مردان مبتلا به هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) اغلب با داروهای کاهش دهنده دی هیدروتستوسترون (DHT) به نام فیناستراید یا دوتاستراید درمان میشوند.
این داروها به طور گسترده برای تعیین اینکه آیا میتوانند از سرطان پروستات پیشگیری کنند یا نه، مورد مطالعه قرار گرفتهاند و نتایج نشان میدهند که میتوانند خطر ابتلا به سرطان را تا حدود 25 درصد کاهش دهند.
با این حال بیمارانی که در حین مصرف دارو دچار سرطان میشوند، احتمال بیشتری دارد که به شکل تهاجمی بیماری مبتلا شوند. بنابراین حتما باید مزایا و معایب این داروها را از پزشک متخصص سوال کنید.
همانطور که میدانید، درمان پروستات با روشهایی مثل شیمی درمانی و… میتواند بسیار آزاردهنده باشد. اما خبر خوب این که رژیمهای غذایی غنی از ویتامینها و مواد معدنی خاص میتواند پروستات شما را سالم نگه دارد و خطر ابتلا به BPH (هیپرپلازی خوش خیم پروستات) و سرطان بدخیم پروستات را کاهش دهد.
اضافه وزن یکی دیگر از عوامل خطر برای ابتلا به این بیماری است. بنابراین انتخاب مواد غذایی مغذی، راهی عالی برای کاهش وزن و خطر ابتلا به سرطان پروستات است. تصور میشود رژیم غذایی سرشار از میوهها، سبزیجات و چربیهای سالم از پروستات محافظت میکند. غذاهای خاصی که برای پروستات مفید هستند، عبارتند از:
ماهی سالمون سرشار از چربیهای سالم همچون اسیدهای چرب امگا ۳ است که به پیشگیری و کاهش التهاب در بدن کمک میکند. سایر ماهیهای آب سرد مانند ساردین و قزل آلا نیز سرشار از این نوع چربیها هستند.
گوجه فرنگی مملو از لیکوپن است، یک آنتی اکسیدان که ممکن است برای سلولهای غده پروستات مفید باشد. گوجه فرنگی پخته شده، مانند سس گوجه فرنگی یا سوپ، به ترشح لیکوپن کمک میکند و آن را به راحتی در دسترس بدن قرار میدهد.
توت فرنگی، زغال اخته، تمشک و شاتوت منابع عالی از آنتی اکسیدانها هستند که به حذف رادیکالهای آزاد از بدن کمک میکنند. رادیکالهای آزاد محصولات جانبی واکنشهایی هستند که در بدن رخ میدهند و میتوانند در طول زمان باعث آسیب و بیماری شوند.
کلم بروکلی و سایر سبزیجات چلیپایی، از جمله بوک چوی، گل کلم، کلم بروکسل و برگ کلم حاوی مادهای شیمیایی به نام سولفورافان هستند. تصور میشود که این ماده، سلولهای سرطانی را هدف قرار داده و به سلامت پروستات کمک میکند.
آجیل سرشار از روی است که یک ماده معدنی کمیاب است. روی در غلظتهای بالایی در پروستات یافت میشود و تصور میشود که به تعادل تستوسترون و DHT کمک کند. علاوه بر آجیل، صدفها و حبوبات نیز سرشار از روی هستند.
پرتقال، لیمو، لیموترش و گریپ فروت، همگی سرشار از ویتامین C هستند که ممکن است به محافظت از غده پروستات کمک کنند.
یک مطالعه نشان داد که مردان مبتلا به BPH نسبت به مردان بدون BPH کمتر سیر و پیاز مصرف میکنند. تحقیقات بیشتری برای تایید این نتایج مورد نیاز است، اما پیاز و سیر از جمله افزودنیهای سالم برای اکثر رژیمها هستند.
همچنین برخی از مطالعاتی که بر روی درمانهای گیاهی انجام شدهاند، نشان دادند که عصارهای از میوهی نوعی درخت خرما به نام نخل ارهای، تاثیر مثبتی بر اندازهی پروستات و جریان ادرار دارد. با این حال، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
قبل از آنکه به فکر درمان پروستات خود باشید، بهتر است بدانید که برخی از غذاها برای شما مضر هستند. این غذاها عبارتند از:
تحقیقات نشان میدهد که رژیم غذایی عاری از گوشت قرمز ممکن است به بهبود سلامت پروستات کمک کند. در واقع اعتقاد بر این است که مصرف روزانه گوشت، خطر بزرگ شدن پروستات را سه برابر میکند.
مصرف منظم لبنیات با افزایش خطر BPH مرتبط است. قطع یا کاهش کره، پنیر و شیر ممکن است به کاهش علائم BPH کمک کند.
کافئین ممکن است به عنوان یک ادرارآور عمل کند، به این معنی که میزان، دفعات و فوریت ادرار را افزایش میدهد. کاهش مصرف قهوه، چای، نوشابه و شکلات ممکن است علائم ادراری سرطان پروستات را بهبود بخشد.
الکل همچنین میتواند تولید ادرار را تحریک کند. مردان مبتلا به انواع سرطان پروستات ممکن است متوجه شوند که مشکلات آنها با ترک الکل بهبود مییابد.
مصرف زیاد نمک ممکن است علائم دستگاه ادراری مرتبط با BPH را افزایش دهد. پیروی از یک رژیم غذایی کم سدیم با اضافه نکردن نمک به وعدههای غذایی و پرهیز از غذاهای فرآوری شده ممکن است برای برخی از مردان مفید باشد.
تفاوت در رژیم غذایی و سبک زندگی ممکن است دلیل تفاوت در نرخ ابتلا به سرطان پروستات در کشورهای مختلف باشد. تغذیه خوب ممکن است بروز سرطان پروستات را کاهش دهد و به کاهش خطر پیشرفت سرطان پروستات کمک کند. در حال حاضر مطالعات زیادی در مورد سبک زندگی برای درک بیشتر ارتباط بین رژیم غذایی و سرطان پروستات در حال انجام است.
به همین منظور محققان آمریکایی، یک مطالعه ۱۱ روزه انجام دادند که در آن مردان رژیم لاغری پریتیکین را دنبال میکردند. برنامه پریتیکین شامل رژیمی است که سرشار از سبزیجات، میوهها و غلات کامل بوده و بسیار کم چربی است.
این رژیم در ترکیب با 60 دقیقه ورزش روزانه استفاده میشود. در حین آزمایشات مشاهده شد که در این مردان، ﻓﺎﻛﺘﻮر رﺷﺪ ﺷﺒﻪ اﻧﺴﻮﻟﻴﻦ IGF-I پس از پیگیری برنامه به مدت 11 روز، 20 درصد کاهش یافت. مقادیر بالاتر IGF-I با خطر بیشتر سرطانهای مختلف از جمله سرطان پروستات مرتبط است. این کاهش در IGF-I ممکن است مربوط به سطوح پایین انسولین سرم باشد که با یک رژیم غذایی سالم، کم چرب و گیاهی و ورزش منظم مشاهده میشود.
بنابراین قبل از درمان سرطان پروستات، بهتر است رژیم غذایی خود را طوری تنظیم کنید که برای سلامت پروستات شما مفید واقع شود. رژیم غذایی شما باید ویژگیهای زیر را داشته باشد:
علاوه بر این، مایعات کافی بنوشید و فعالیت بدنی داشته باشید تا وزن سالم خود را حفظ کنید. برخی از شواهد نشان میدهند که مصرف کالری بالا، خطر ابتلا به سرطانهای مختلف از جمله سرطان پروستات را افزایش میدهد.
در یک مطالعه نشان داده شد، مردانی که بیش از ۲۶۲۴ کالری در روز مصرف میکردند در مقایسه با مردانی که ۱۰۶۴ کالری در روز مصرف میکردند، تقریباً چهار برابر بیشتر دچار سرطان پروستات شدند.
درمان های مختلفی برای کاهش عوارض سرطان پروستات وجود دارند. روش های مختلفی که برخی از آنها نیاز به جراحی دارند و در برخی دیگر فقط به کنترل سرطان و کاهش علائم آن اکتفا می گردد. رژیم غذایی مناسب نیز نقش بسزایی در درمان پروستات ایفا می کند. تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی برای افرادی که در معرض این بیماری هستند می تواند به کاهش علائم این نوع سرطان و یا بهبود آن کمک کند. این نکته را مد نظر داشته باشید که اگر به این نوع سرطان مبتلا شدید قبل از هر گونه اقدام به پزشک مراجعه کنید و از او مشورت بخواهید. همچنین مراقبت های تسکینی و حمایتهای روحی و روانی به شخص بیمار در مبارزه با سرطان کمک چشمگیری میکند.
سوالات متداول:
به طور کلی روش های درمان سرطان پروستات عبارتند از: مراقبت های فعال، جراحی، پروستاتکتومی رادیکال، پرتو درمانی، هورمون درمانی، شیمی درمانی و درمان های هدفمند.
سرطان پروستات با متاستاز به استخوان ها به این معنی است که سلول های سرطانی از غده پروستات به استخوان ها گسترش یافته اند.
رژیم غذایی مناسب برای درمان این بیماری باید بیشتر گیاهی باشد، میوه ها و سبزیجات فراوان و دارای آنتی اکسیدان داشته باشد، دارای فیبر بالا و کم چرب باشد، از قندهای خوراکی مصنوعی در آن استفاده نشده باشد و به طور کلی مصرف قند در آن بسیار محدود باشد.
مهمترین مواد غذایی مناسب در درمان سرطان پروستات عبارتند از: ماهیها مخصوصا سالمون، گوجه فرنگی، توت ها، بروکلی، انار، آجیل و مغزها، مرکبات، پیاز و سیر
مواد غذایی مضر برای سرطان پروستات عبارتند از: گوشت قرمز، لبنیات، کافئین، الکل، نمک و سدیم
منابع:
از سال 95 با ورود به مجموعه دکتر کرمانی وارد حوزهی محتوا و به طور تخصصی محتوای تغذیه و سلامتی شدم. ابتدا کار رو با ترجمه شروع کردم و بعد از اون بخش سرپرستی و نظارت بر محتوا رو به عهده گرفتم. به شدت عاشق تولید محتوا هستم و به معجزهی کلمات باور دارم.
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *
نظر شما
نام *
ایمیل
سلام وقتتون بخیر، سرطان پروستات پیشرفته چ راه درمونی داره
سلام وقت بخیرعزیزم توصیه های تغذیه ای در بالا اومده بقیه درمان با متخصص هست
سلام جناب دکتر کرمانی عزیز، خیلی متشکرم از مطالب که ارائه فرمودید
سلام سپاس از حسن نظر وتوجه شماعزیزم
برای دریافت مشاوره خرید رژیم دکتر کرمانی شماره همراه خود را ثبت کنید ما با شما تماس میگیریم
برای دریافت مشاوره با کارشناسان فیتامینشماره همراه خود را ثبت کنید ما با شما تماس میگیریم