دلایل بازگشت وزن چیست و چه عواقبی به دنبال دارد؟

دلایل بازگشت وزن چیست؟

بیشتر اوقات اوضاع طوری پیش می رود که فکر می کنیم کاهش وزن دو فاز متمایز دارد:

1. وزن کم می کنیم.

2. وزن کاهش یافته باز می گردد. اگر شما هم درباره کاهش وزنتان همین فکر را دارید پس جای خوبی آمدید. آمار خاصی وجود ندارد اما پژوهش ها نشان دادند چیزی حدود 80 تا 95 درصد افرادی که وزن کم می کنند دوباره به وزنشان اضافه می شود.

وقتی موضوع تثبیت کاهش وزن است برخی از فاکتورهای مشکل ساز مانند سن، جنسیت و ژنتیک را نمی توان کنترل کرد اما میزان یکجانشینی، آنچه می خورید و اینکه چقدر ورزش می کنید همچنان در اختیار خودتان است. همان مقدار تلاشی که برای کاهش وزن گذاشتید را باید برای تثبیت وزن به کار ببرید چون بعد از رسیدن به وزن ایده آل همه چیز تمام نشده و همان عاداتی که در طول رژیم رعایت می کردید در صورت بی توجهی موجب بازگشت وزن خواهند شد.

در ادامه می خواهیم به سراغ دلایل بازگشت وزن برویم و به شما نشان دهیم که سبک کاهش وزن نیز گاهی موجب بوجود آمدن چرخه ای از کاهش و افزایش وزن می شود.

1- برنامه های غذایی و ورزشی غیر واقع گرایانه

برخی از رژیم های غذایی به خصوص آنهایی که یک گروه غذایی را به کلی حذف می کنند برای دستیابی به اهداف بلند مدت مناسب نیستند ( بعلاوه ممکن است ناسالم باشند ) یعنی شاید وزنتان را کم کنند اما در پایان رژیم فرد قادر به کنترل نیست و دوباره وزنش افزایش می یابد. همین که چیزی را محدود می کنید، متوجه می شوید بدنتان هوسش را کرده است. همین مورد می تواند سریعا موجب به پایان رسیدن رژیم غذایی شود.

اگر برنامه های ورزشی غیر واقع گرایانه را درپیش بگیرید مطمئنا نتیجه بخش نخواهد بود. برای مثال فردی که یک روز در هفته هم ورزش نداشته ناگهان تصمیم می گیرد هفت روز هفته را به شدت ورزش کند. همین تصمیم خیلی ساده موجب شکست خوردن می شود. با اینکه چنین سبکی موجب می شود ناگهان وزن کم کنید اما همین برنامه غذایی و ورزشی نا مناسب و شدید شما را با تغییرات زیادی روبرو می کند و در نتیجه نمی توانید برای طولانی مدت ادامه دهید. همچنین یاد نگرفتید که چگونه عادات جدید و سالم برای خود بسازید.

در رژیم دکتر کرمانی علاوه بر اینکه هیچ گروه غذایی حذف نخواهد شد به فرد رژیم گیرنده اجازه داده می شود از طریق انتخاب روز منو غذاهای مورد علاقه خود را در برنامه غذایی بیاورد. در این حالت افراد در طول رژیم غذایی احساس محرومیت نخواهند کرد و در پایان رژیم می آموزند چگونه می توان با بکار بردن غذاهای همیشگی وزنشان را کنترل کنند. ناگفته نماند رژیم غذایی دکتر کرمانی با رسیدن افراد به وزن ایده آل یک لیست غذایی مخصوص تثبیت وزن نیز در اختیارشان قرار می دهد به همین دلیل است که کمترین بازگشت وزن را در میان افرادی که با این رژیم وزن کم کردند شاهد هستیم. پیشنهاد می کنیم گفت و گو با خانم صمدی را در لینک زیر مطالعه کنید.

2- شکاف انرژِی

همین که شروع به کاهش وزن می کنید بدنتان تمام وزنی را که کم کرده را دوباره طلب می کند. بدن نمی تواند کاهش وزن عمدی و قرار گرفتن در قحطی را از هم تشخیص دهد. بنابراین بلافاصله وارد حالت محافظتی می شود، سرعت سوخت و ساز را پایین می آورد و اشتها را تحریک می کند تا دوباره ذخایر چربی را پر کند.

علاوه بر این وقتی وزن کم می کنید بدنتان برای نگهداری از خود به کالری کمتری نیاز پیدا می کند. با این حال بدن شما را تشویق می کند تا کالری دریافت کنید.

3- سبک زندگی بی تحرک

یکی دیگر از مقصرین بازگشت وزن رابطه شما با ماشین، تلویزیون، کامپیوتر و دیگر وسائل الکترونیکی است که تشویقتان می کنند ساعت ها بی تحرک باشید. نشستن سبب خاموش شدن سوخت و ساز شود اما این کاری است که بیشتر ما ساعت ها انجامش می دهیم. افرادی که توانسته اند با موفقیت وزن خود را کم کنند معمولا مدت زمان تماشای تلویزیون را محدود کردند و در طول روز به دنبال راه هایی برای فعال بودن هستند.

4- ورزش ناکافی

جدای پرهیز از یکجا نشینی، ورزش برای کاهش وزن موفق و تثبیت آن ضروری است. ورزش مرتب بعد از رسیدن به وزن ایده ضروری است و هرچه بیشتر باشد بهتر هم می شود. هر کسی بسته به شاخص های مختلف از جمله جنسیت، سن، سطح تناسب اندام، وزن، ترکیب بدنی و ژنتیک به مقدار متفاوتی از ورزش نیاز دارد. متخصصان توصیه می کنند با دنبال کردن این راهنما شروع کنید:

• برای کاهش وزن: 225 تا 420 دقیقه ورزش با شدت متوسط در هر هفته ( حدود 60 تا 90 دقیقه ورزش در بیشتر روزهای هفته )
• برای پیشگیری از افزایش وزن: 150 تا 250 دقیق ورزش با شدت متوسط در هفته ( حدود 20 تا 35 دقیقه ورزش در بیشتر روزهای هفته )

چگونه از بازگشت وزن پیشگیری کنیم؟

راه حلی ساده وجود ندارد اما معمولا پیشگیری از بازگشت وزن ساده تر از کاهش آن است. بنابراین لازم است که برای جلوگیری از اضافه شدن مجدد وزن تلاش کنید. در ادامه درباره راه های جلوگیری از بازگشت وزن صحبت خواهیم کرد.

1- با کاهش آهسته وزن شروع کنید

وقتی خیلی سریع وزن کم می کنید به خصوص زمانی که بدون ورزش رژیم می گیرید فقط چربی نمی سوزانید بلکه عضله هم از دست می دهید. این اتفاق موجب کند شدن سرعت سوخت و ساز می شود در نتیجه بعدها می تواند با افزایش بیشتر وزن نیز در ارتباط باشد.

اگر به دنبال کاهش وزن در طولانی مدت هستید و می خواهید سبک زندگی خود را تغییر دهید باید آهسته تر پیش بروید. این شامل ورزش کردن هم می شود. برای ورزش کردن باید به دنبال فعالیتی باشید که از آن لذت می برید و همچنین چیزی باشد که از پسش بر میایید و می توانید برای انجامش برنامه ریزی کنید.

2- احتساب مجدد کالری مورد نیاز

همانطور که گفته شد هرچه بیشتر وزن کم کنید بدن نیز برای نگهداری از خود به کالری کمتر نیاز پیدا می کند. دنبال کردن این مقدار کالری کمک می کند متوجه شوید برای حفظ وزن کم شده به چه مقدار کالری نیاز دارید.

وقتی محاسبه می کنید که در طول ورزش چه مقدار کالری می سوزانید مطمئن شوید مقدار کالری که بدون انجام ورزش با آن چربی می سوزاندید را کسر کنید. برای مثال اگر طی 30 دقیقه دویدن 300 کالری می سوزانید مقدار کالری که در حال نشستن می سوزاندید را کم کنید ( 20 تا 40 کالری ). این کار عدد دقیقتری از میزان کالری ورودی و خروجی به شما می دهد.

3- ورزش

دفاع درجه یک شما در برابر میل بدنتان به نگه داشتن وزن ورزش است. ورزش نه تنها کالری می سوزاند بلکه میل بدنتان به بازگشت وزن را نیز ضعیف می کند. تحقیقات هنوز تمام مکانیزم های پشت این موضوع را درک نکرده اما متخصصان معتقدند که ورزش کردن می تواند بدن را نسبت به لپتین ( هورمونی که اشتها را تنظیم می کند ) مقاوم کند. بنابراین کمتر از گذشته احساس گرسنگی خواهید کرد.

پژوهش روی موش ها نشان داد که ورزش می تواند بازگشت وزن را در آنها کاهش دهد. اگر تازه ورزش را شروع کردید ابتدا هر مقدار که توانایی دارید ورزش کنید و ببینید چه زمانی از روز را به آن اختصاص می دهید، سپس سعی کنید به مرور پیشرفت کنید. برنامه ورزشی تان باید شامل ورزش هوازی( حدود سه تا پنج مرتبه در هفته ) و ورزش قدرتی ( دو تا سه مرتبه در هفته ) باشد.

4- در طول روز فعالیت داشته باشید

در کنار ورزشی که دارید سعی کنید در طول روز نیز بیکار نباشید و فعالیت هایی برای خود ایجاد کنید. برای مثال اگر تمام روز پشت میز می نشینید سعی کنید همانجا فعالیت هایی انجام دهید. همچنین در زمان نهار نیز می توانید مقداری فعالیت داشته باشید. همچنین می توانید از گام شمار استفاده کنید و سعی کنید روزانه 5.000 تا 10.000 گام بردارید.

5- قوی بمانید

افرادی که کاهش وزنشان را بیش از دوسال تثبیت کردند بهتر می توانند جلوی بازگشت وزنشان را بگیرند. به نظر می آید هرچه بیشتر وزن کم شده را تثبیت کنید بهتر می توانید کالری ورودی و خروجی را جهت جلوگیری از بازگشت وزن تنظیم کنید. همچنین میزان نیاز به ورزش نیز بهتر برایتان جا می افتد. دو سال به نظر طولانی است اما این کار قرار است تبدیل به یک عادت و سبک زندگی شود. فراموش نکنید چه مدت طول کشید تا اضافه وزن زندگی را برایتان سخت کند، مسلما زمان کمی نبوده، پس باید به خود فرصت دهید.

این بدان معنا نیست که دو سال باید بدون هیچ خطایی پیش بروید. ممکن است مریض شوید، تعطیلات سرتان را شلوغ کند، آسیب ببینید، به مسافرت بروید یا انگیزه تان را از دست بدهید. ممکن است از مسیر ورزش خارج شوید اما مهم این است که چه کاری برای بازگشت می کنید. مسیر تغییر همیشه مستقیم نیست. اشتباهاتی که می کنید را قبول کنید و از آنها درس بگیرید و دوباره راهی برای بازگشت به برنامه تان پیدا کنید.