کبد چرب گرید ۳ چیست؟

کبد چرب گرید ۳ شدیدترین سطح کبد چرب است. این بیماری، نشان دهنده درصد بالای چربی در کبد و التهاب ساختارهای اطراف این اندام است. با این که این بیماری، یک بیماری خاموش نامیده می‌شود، ولی با علائم خاصی ممکن است بروز پیدا کند و منجر به التهاب، زخم و آسیب احتمالی کبد می شود.

ما در این مقاله به بررسی کامل بیماری کبد چرب گرید ۳، عوامل مختلف دخیل در ایجاد آن از سبک زندگی گرفته تا شرایط پزشکی زمینه‌ای و تشخیص و مداخله زودهنگام خواهیم پرداخت. تا پایان مقاله با ما همراه باشید.

کبد چرب گرید ۳ چیست؟

بیماری کبد چرب گرید ۳ به این معنی است که فرد دارای درصد زیادی از چربی در کبد خود می‌باشد. کبد چرب گرید ۳ زمانی رخ می‌دهد که کبد فرد، دارای چربی بیش از ۶۶ درصد و التهاب شدید باشد. چربی بیش از حد مرتبط با کبد چرب گرید ۳ خطر پیشرفت بیماری را در فرد افزایش می‌دهد. در موارد شدید، ممکن است فرد به پیوند کبد نیاز داشته باشد.

خوشبختانه در هر درجه‌ای از کبد چرب، فرد می‌تواند از استراتژی‌های سبک زندگی برای کمک به معکوس کردن تجمع چربی و التهاب در سلول‌های کبد پیروی کند. استراتژی‌های سبک زندگی معمولاً شامل تغییرات رژیم غذایی و ورزش می‌باشد. البته این موضوع زمانی اتفاق می‌افتد که هر چه سریع‌تر نسبت به اصلاح سبک تغذیه‌ای خود اقدام کنیم.

علت ابتلا به کبد چرب گرید ۳ چیست؟

عوامل متعددی می‌توانند باعث ایجاد کبد چرب شوند. از جمله این علل به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:

مقاومت به انسولین

مقاومت به انسولین که یکی از نشانه‌های دیابت نوع ۲، است می‌تواند منجر به تجمع چربی در کبد شود.

اضافه وزن یا چاقی

افرادی که مبتلا به سندرم متابولیک هستند یا حداقل با یکی از صفات مرتبط با آن زندگی می‌کنند، نسبت به افرادی که این بیماری را ندارند، در معرض خطر ابتلا به کبد چرب گرید ۳ بیشتری هستند. سندرم متابولیک، گروهی از شرایط مرتبط با اضافه وزن و چاقی است. این صفات شامل موارد زیر می‌شوند:

• دیابت نوع ۲
• فشار خون بالا
• سطوح بالای تری گلیسیرید
• اندازه کمر بزرگتر از معمول
• سطح گلوکز خون بالاتر از حد معمول
• سطوح پایین کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL)

فردی که حداقل یکی از این صفات را دارد، شانس بیشتری برای ابتلا به کبد چرب گرید ۳ را دارا می‌باشد. چاقی، به ویژه زمانی که با شرایطی مانند دیابت، فشار خون بالا و سطوح غیر طبیعی کلسترول همراه باشد، خطر ابتلا به بیماری کبد چرب گرید ۳ را افزایش می‌دهد.

پیشنهادی: ناشتا برای کبد چرب چی بخوریم

کاهش وزن سریع

 کاهش وزن ناگهانی و قابل توجه، که اغلب با رژیم‌های سخت یا جراحی همراه است، می‌تواند منجر به تجزیه سریع سلول‌های چربی شود و ظرفیت کبد برای پردازش آن‌ها را تحت تأثیر قرار دهد.

مصرف زیاد الکل

یکی از دلایل اولیه بیماری کبد چرب گرید ۳، مصرف زیاد الکل است. سوء مصرف مزمن الکل می‌تواند باعث تجمع چربی در سلول‌های کبدی شده که منجر به التهاب و آسیب می‌شود.

داروها

 برخی داروها مانند کورتیکواستروئیدها، تاموکسیفن و متوترکسات می‌توانند در ایجاد کبد چرب نقش داشته باشند.

علل ژنتیکی

 برخی از افراد ممکن است از نظر ژنتیکی مستعد تجمع چربی در کبد خود باشند. ژن‌ها حاوی اطلاعاتی هستند که تعیین می‌کنند بدن ما چگونه کار کند. برخی از ژن‌ها می‌توانند بر نحوه متابولیسم چربی‌ها، قندها و سایر مواد در بدن تأثیر بگذارند. جهش یا تغییر در این ژن‌ها می‌تواند باعث اختلال در این فرآیندها شده و منجر به تجمع چربی در کبد شود.

هپاتیت ویروسی

هپاتیت ویروسی، به خصوص انواع مزمن آن (مانند هپاتیت B و C)، باعث التهاب طولانی مدت کبد می‌شود. این التهاب می‌تواند به تدریج به بافت کبد آسیب رسانده و عملکرد طبیعی آن را مختل کند.

علائم بیماری کبد چرب گرید ۳

هرچند علائم کلی کبد چرب به علائم کبد چرب گرید ۳ نزدیک است، اما کبد چرب گرید ۳ اغلب با علائم بیشتری در مقایسه با مراحل اولیه ظاهر می‌شود. علائم کبد چرب گرید ۳ شامل موارد زیر می‌شود:

• خارش
• ضعف
• کاهش وزن
• کبد بزرگ شده
• حالت تهوع
• کاهش وزن ناگهانی
• از دست دادن اشتها
• خستگی مداوم و مفرط
• زرد شدن پوست و چشم‌ها
• عروق خونی عنکبوت مانند
• یرقان (زردی چشم و پوست)
• ناراحتی یا درد در سمت راست بالای شکم
• ادم (جمع شدن مایع که باعث تورم در پاها می‌شود)

کبد چرب گرید ۳ را چگونه می توان تشخیص داد؟

برای تشخیص بیماری کبد چرب گرید ۳، پزشک معمولاً معاینه فیزیکی انجام می‌دهد، سابقه پزشکی را مرور می‌کند و آزمایش‌های مختلفی را تجویز می کند.

معاینه فیزیکی اغلب شامل بررسی علائم مشکلات کبدی و اندازه گیری وزن و قد بدن فرد است. پزشک می تواند از وزن و قد برای محاسبه شاخص توده بدنی (BMI) استفاده کند. BMI بالاتر خطر ابتلا به NAFLD را در افراد افزایش می دهد.

پزشک همچنین ممکن است موارد زیر را بررسی کند:

• تجمع مایع در شکم
• تحلیل عضلانی
• بزرگ شدن طحال
• لکه های تیره پوست که می تواند نشان دهنده مقاومت به انسولین باشد
• بزرگ شدن کبد

علاوه بر این با آزمایش های مختلفی می توان از تشخیص کبد چرب اطمینان حاصل کرد. آزمایشات تشخیصی درجه ۳ کبد چرب شامل موارد زیر می‌شود:

آزمایش خون: افزایش سطح آنزیم‌های کبدی، به ویژه آلانین ترانس آمیناز (ALT) و آسپارتات ترانس آمیناز (AST)، ممکن است نشان دهنده آسیب کبدی باشد. علاوه بر این، افزایش سطح برخی از چربی‌ها در خون نیز نشان دهنده کبد چرب می‌باشد.

تصویربرداری: سونوگرافی، سی تی اسکن و MRI می‌توانند وجود و شدت تجمع چربی را در کبد آشکار کنند.

بیوپسی کبد: بیوپسی کبد شامل گرفتن نمونه کوچکی از بافت کبد برای بررسی زیر میکروسکوپ است. این روش دقیق‌ترین متد برای تشخیص و درجه بندی کبد چرب است.

سیستم‌های امتیاز دهی غیر تهاجمی: پزشکان، ممکن است از سیستم‌های امتیازدهی غیرتهاجمی مانند NAFLD Fibrosis Score یا شاخص Fib-4 برای ارزیابی درجه فیبروز (اسکار) در کبد بدون نیاز به بیوپسی استفاده کنند.

درمان کبد چرب درجه ۳

بهتر است به محض اینکه فردی به کبد چرب گرید۳ مشکوک شد، به سراغ پزشک برود. پزشک می‌تواند مناسب‌ترین درمان برای عوارض فردی را توصیه کند. به طور کلی مهم‌ترین راه برای درمان کبد چرب این بیماری کاهش وزن اصولی و مناسب است.

طبق بیانیه موسسه ملی دیابت و بیماری های گوارشی و کلیوی، کاهش حدود ۳ تا ۵ درصد از وزن بدن می تواند به کاهش چربی اطراف کبد کمک کند، در حالی که از دست دادن حدود ۷ تا ۱۰ درصد از وزن بدن می تواند به کاهش التهاب و زخم کبد کمک کند.

www.medicalnewstoday.com

درمان کبد چرب گرید ۳ شامل ترکیبی از تغییرات سبک زندگی، اصلاح رژیم غذایی و مداخلات پزشکی است. در اینجا چند نکته موثر وجود دارد که به شما کمک می کند تا سلامت کبد خود را کنترل کنید:

پیروی از یک سبک زندگی سالم

رژیم غذایی شما نقش مهمی در مدیریت بیماری کبد چرب دارد. سعی کنید مواد مغذی متراکم و غذاهای کم کالری که از سلامت کبد حمایت می کنند مصرف کنید. مقدار زیادی سبزیجات، میوه ها، غلات کامل و پروتئین های بدون چربی را در وعده های غذایی خود بگنجانید. از غذاهای فرآوری شده، تنقلات شیرین و اقلام پرچرب خودداری کنید، زیرا می توانند آسیب کبدی را تشدید کنند.

غذاهای مفید برای کبد چرب گرید ۳

گنجاندن غذاهای مناسب در رژیم غذایی می تواند نقش مهمی در مدیریت بیماری کبد چرب داشته باشد. در اینجا برخی از غذاهای مفید برای سلامت کبد آورده شده است:

سبزی های برگ دار: اسفناج، کلم پیچ و سایر سبزیجات برگ دار سرشار از آنتی اکسیدان ها و فیبر هستند که به کاهش تجمع چربی در کبد کمک می کند.
ماهی های چرب: سالمون، ماهی خال مخالی و ساردین سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ هستند که التهاب را کاهش داده و عملکرد کبد را بهبود می بخشد.
روغن زیتون: روغن زیتون سرشار از چربی های سالم است و به کاهش سطح آنزیم های کبدی و تجمع چربی کمک می کند.
آجیل: بادام، گردو و سایر آجیل ها سرشار از چربی های سالم و آنتی اکسیدان هایی هستند که از سلامت کبد حمایت می کنند.
آووکادو: آووکادو سرشار از چربی های سالم و فیبر است، آووکادو می تواند به کاهش چربی و التهاب کبد کمک کند.
چای سبز: این نوشیدنی سرشار از آنتی اکسیدان است که ممکن است سطح آنزیم های کبدی را بهبود بخشد و جذب چربی را کاهش دهد.
سیر: نشان داده شده است که سیر باعث کاهش وزن و چربی بدن در افراد مبتلا به بیماری کبد چرب می شود.
زردچوبه: ترکیب فعال زردچوبه، کورکومین، دارای خواص ضد التهابی است که می تواند از سلامت کبد حمایت کند.

غذاهای مضر برای کبد چرب گرید ۳

برخی از غذاها می توانند آسیب کبدی را تشدید کنند و در صورت ابتلا به بیماری کبد چرب باید از مصرف آنها اجتناب کرد یا محدود کرد:

غذاها و نوشیدنی های شیرین: نوشابه ها، آب نبات ها و دسرهای سرشار از قند به تجمع چربی در کبد کمک می کنند.
غذاهای سرخ شده: غذاهای سرشار از چربی های ناسالم مانند سیب زمینی سرخ کرده و مرغ سرخ شده می توانند چربی کبد را افزایش داده و التهاب را بدتر کنند.
گوشت های فرآوری شده: سوسیس، کالباس و بیکن سرشار از چربی های اشباع شده و سدیم هستند که هر دو برای کبد مضر هستند.
نان سفید، برنج و پاستا: این غلات تصفیه شده می توانند سطح قند خون را افزایش دهند و به تجمع چربی در کبد کمک کنند.
محصولات لبنی پرچرب: شیر، پنیر و کره پرچرب می توانند میزان چربی ناسالم را در رژیم غذایی شما افزایش دهند.
الکل: حتی در مقادیر کم، الکل می تواند به طور قابل توجهی بیماری کبد چرب را بدتر کند.

حفظ وزن سلامت

چاقی یک عامل خطر مهم برای بیماری کبد چرب است. دستیابی به حفظ وزن سالم از طریق ورزش منظم و رژیم غذایی متعادل می تواند تجمع چربی در کبد را کاهش دهد و عملکرد کلی کبد را بهبود بخشد.

ورزش منظم

فعالیت بدنی به سوزاندن چربی اضافی و بهبود سلامت کبد کمک می کند. حداقل ۱۵۰ دقیقه ورزش با شدت متوسط ​​مانند پیاده روی سریع، دوچرخه سواری یا شنا را در هفته هدف گذاری کنید. ورزش نه تنها به کنترل وزن کمک می کند، بلکه سطح آنزیم های کبدی را نیز افزایش می دهد.

محدود کردن مصرف الکل

الکل می تواند به طور قابل توجهی آسیب کبدی را بدتر کند، به خصوص در کسانی که بیماری کبد چرب دارند. برای جلوگیری از وخامت بیشتر کبد، محدود کردن یا اجتناب کامل از الکل بسیار مهم است.

کنترل سطح قند خون

مدیریت سطح قند خون برای مبتلایان به بیماری کبد چرب ضروری است، به خصوص اگر دیابت دارید. قند خون بالا می تواند موجب تجمع چربی در کبد شود. توصیه های پزشک خود را برای مدیریت دیابت از طریق رژیم غذایی، دارو و نظارت منظم دنبال کنید.

پرهیز از داروهای بدون نسخه

برخی از داروهای بدون نسخه، به ویژه داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) و مسکن های خاص، می توانند به کبد آسیب برسانند. همیشه قبل از مصرف هر دارو یا مکمل جدید با پزشک خود مشورت کنید.

هیدراته ماندن

نوشیدن مقدار زیادی آب با کمک به دفع سموم از بدن، از عملکرد کبد حمایت می کند. حداقل ۸ لیوان آب در روز مصرف کنید و از نوشیدنی‌های شیرین که می‌توانند به افزایش وزن و آسیب کبدی کمک کنند، خودداری کنید.

مانیتورینگ و معاینات پزشکی منظم

آزمایش‌ها و چک‌ آپ‌های منظم عملکرد کبد برای نظارت بر پیشرفت بیماری کبد چرب ضروری است. پزشک شما ممکن است آزمایش های تصویربرداری مانند سونوگرافی یا MRI را برای ارزیابی سلامت کبد و راهنمایی درمان توصیه کند.

پزشک ممکن است درمان های دیگری را نیز توصیه کند. این درمان ها شامل موارد زیر است:

• داروها
• اقدامات جزئی
• و جراحی پیوند کبد

بهتر است به محض اینکه فرد در مورد عوارض NAFLD نگران شد با پزشک تماس بگیرید. پزشک می تواند در مورد مناسب ترین درمان برای عوارض فردی توصیه کند.

عدم درمان کبد چرب گرید ۳ چه عوارضی ایجاد می کند؟

بیماری کبد چرب گرید ۳ فرد را در معرض خطر بیشتری قرار می‌دهد. از جمله عوارض بیماری کبد چرب گرید ۳ به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:

• نارسایی کبد
• بزرگ شدن شکم
• از دست دادن عضلات
• طحال بزرگ شده
• لکه‌های تیره پوست
• دیابت نوع ۲
• چربی خون بالا
• سرطان کبد
• بیماری شدید قلب و عروقی
• مسدود شدن رگ‌های خونی کبد

آن‌چه از مقاله کبد چرب گرید ۳ آموختیم:

کبد چرب گرید ۳ بالاترین سطح کبد چرب است. شرایطی که می تواند خطر ابتلا به NAFLD درجه ۳ را افزایش دهد شامل چاقی، دیابت نوع ۲ و سندرم متابولیک است. بدون درمان، NAFLD می تواند منجر به عوارضی مانند بیماری قلبی عروقی، سرطان کبد یا نارسایی کبد شود.

درمان، معمولاً شامل پیروی از استراتژی‌های خاص سبک زندگی و مدیریت سایر شرایط سلامتی مانند دیابت یا کلسترول بالا است. استراتژی‌های سبک زندگی معمولاً شامل کاهش وزن یا حفظ وزن متوسط، پیروی از یک رژیم غذایی متعادل و ورزش منظم و کافی است.

سوالات متداول مقاله کبد چرب گرید ۳:

منابع:

• www.narayanahealth.org