قرص هیدروکسی کات چیست؟

خیلی‌ها برای کنترل وزن سراغ مکمل‌هایی می‌روند که وعده‌ی چربی‌ سوزی سریع‌تر می‌دهند. قرص هیدروکسی‌ کات یکی از همین نام‌های پر سر‌ و‌ صداست؛ محصولی که سال‌هاست در تبلیغات و باشگاه‌ها می‌درخشد و ادعا می‌کند می‌تواند سرعت کاهش وزن را بالا ببرد. اما پشت این ظاهر جذاب، پرسش‌های مهمی وجود دارد: این قرص دقیقاً چه می‌کند؟ مواد تشکیل دهنده ی آن چیست؟ و مهم‌تر از همه، آیا برای همه امن و مناسب است؟

در این مقاله، با نگاهی علمی و واقع‌ بینانه سراغ هیدروکسی‌ کات می‌رویم؛ از ترکیبات و مکانیسم اثر گرفته تا مزایا، عوارض و نکاتی که قبل از مصرف باید جدی گرفت. قرار نیست فقط یک معرفی ساده باشد؛ هدف این است که مثل یک همراه آگاه، نگرانی‌ها و عوارض را بررسی کنیم تا در نهایت بتوانید تصمیمی هوشمندانه، امن و متناسب با شرایط بدنتان بگیرید.در این مقاله عوارض هیدروکسی کات، موارد منع مصرف و تاثیر گذاری آن را بررسی خواهیم کرد. تا انتها با ما همراه باشید.

هیدروکسی کات چیست؟

هیدروکسی‌ کات یک مکمل چربی‌ سوز است که معمولاً ترکیبی از کافئین، عصاره‌های گیاهی و ترکیبات افزایش‌ دهنده متابولیسم دارد. این محصول با هدف بالا بردن انرژی، بهبود سوخت‌ و ساز و کمک به کاهش وزن طراحی شده است. البته اثرگذاری و ایمنی آن بسته به شرایط فرد، دوز مصرف و حساسیت بدن می‌تواند متفاوت باشد.

هیدروکسی کات برند تجاری ثبت شده است که محصولات زیادی را در رابطه با کاهش وزن تولید می‌کند. هر کدام از محصولات دارای مواد تشکیل دهنده متفاوتی هستند. بیشتر این مواد جهت کاهش وزن تبلیغ می‌شوند اما بر اساس اطلاع آکادمی تغذیه و متخصصین تغذیه هیچ کدام از آن‌ها به صورت علمی تایید نشده‌اند.

مواد تشکیل دهنده قرص هیدروکسی کات

مواد تشکیل دهنده مکمل‌های هیدروکسی کات متفاوت است. بیشتر این مکمل‌ها دارای کافئین، گیاهان و دیگر ترکیبات اختصاصی هستند. با اینکه کافئین اصلی‌ ترین ماده تشکیل دهنده است اما لیستی از دیگر مواد موجود در هیدروکسی کات بیان شده است که عبارتند از:

• کافئین
• کرومیوم
• منیزیم
• garcinia cambogia
• عصاره گیلمام سیلوستر
• لسیتین سویا غنی شده فسفاتیدیلسرین
• Yohimbine
• فلفل هندی
• چای هیدروکسی (عصاره چای سبز، عصاره چای سفید، عصاره چای اولونگ، عصاره زنجبیل، کتون تمشک، هیدرات کورستین)
• عصاره برگ پای شیر
• عصاره برگ زیتون
• عصاره بزر زیره
• عصاره برگ نعنا
• کنسانتره میوه آسرولا
• عصاره میوه گوجی
• عصاره میوه بلوبری
• عصاره میوه و دانه انار
• عصاره میوه بیلبری

برچسب مکمل هیدورکسی نشان می‌دهد که باید آن را روزانه مصرف کرد چون ۶۰۰ میلی گرم کافئین دارد. مقدار توصیه شده مصرف کافئین به صورت روزانه ۱۶۸ تا ۲۸۰ میلی گرم است.

هیدروکسی کات در ابتدا مکمل‌های خود را با اپدرا فرموله می‌کرد. اپدرا محرک قدرتمندی است که در سال ۲۰۰۴ به خاطر عوارض جانبی ناسالم توسط سازمان دارو و غذای آمریکا (FDA) ممنوع اعلام شد.

هیدروکسی کات چگونه کار می‌کند؟

هیدروکسی کات ادعا می‌کند تنها با استفاده از این قرص می‌توانید ۴.۵ برابر بیشتر نسبت به رژیم غذایی و ورزش وزن کم کنید. مواد تشکیل دهنده اولیه و فعال در هیدروکسی کات کافئین است. کافئین سبب افزایش ۷ تا ۱۵ درصدی سوخت و ساز در حالت استراحت می‌شود. آن هم برای تنها ۴ ساعت. پس نمی‌توان برای کاهش وزن زیاد روی آن حساب کرد.

برخی افراد به کافئین حساس هستند و ممکن است دچار ناتوانی، اضطراب، حالت تهوع و بی‌خوابی شوند. مصرف روتین کافئین سبب می‌شود بدن در برابر آن مقاومت کند و هیچ بهره‌ای از آن نبرد.

ماده فعال در هیدروکسی کات عصاره گیاهی با اسید هیدروکسی تریک (garcinia cambogia) است. پژوهش‌های انجام شده روی هیدروکسی تریک نشان دادند این ماده روی اشتها تاثیر می‌گذارد ولی هیچ مزیتی از آن برای کاهش وزن ثابت نشده است.

آیا قرص هیدروکسی کات برای لاغری موثر است؟

تا کنون پژوهش‌های انسانی برای اثبات تاثیرگذاری مکمل‌های لاغری هیدورکسی کات به اثبات نرسیده است. وب سایت هیدروکسی کات نیز تنها به بررسی کوچکی در تاثیر عصاره قهوه بر کاهش وزن پرداخته است. در این پژوهش که تنها روی ۵۰ نفر انجام شده است پژوهشگران به نتیجه رسیدند عصاره قهوه در ترکیب با یک رژیم کم کالری به کاهش وزن کمک می‌کند.

ماده اصلی دیگر مکمل‌های هیدروکسی کات به نام گارسینیا کامبوجیا است و هیچ تاثیری روی کاهش وزن ندارد. حتی متخصصان معتقدند که مصرف آن خطراتی نیز به همراه دارد.

آیا قرص هیدروکسی کات بی‌خطر است؟

مکمل‌های لاغری مانند این دارو توسط سازمان دارو و غذا (FDA) تنظیم نشده اند. سازمان غذا و دارو چندین بار به دلیل بروز مشکلاتی برای سلامت به بررسی مکمل‌های لاغری پرداخته است. در این میان چندین داروی لاغری از جمله هیدروکسی کات سبب مشکلات جدی برای سلامت و حتی مرگ در بعضی از موارد شده بودند.

هیدروکسی کات در سال ۲۰۰۹ به درخواست شرکت سازنده از بازار جمع شد چون سبب مسمومیت کبدی شده بود. از آن پس هیدروکسی کات فرمول خود را تغییر داد.

عوارض جانبی هیدروکسی کات

سازمان غذا و دارو در سال ۲۰۰۹ هشدار مصرف کننده در تمام مکمل‌های هیدروکسیکوت را صادر کرد. این سازمان به ۲۳ مورد از مشکلات مربوط به کبد در ارتباط با استفاده از هیدروکسی کات اشاره کرد. این موارد شامل زردی، ادرار قهوه‌ای، خستگی، درد شکم، حالت تهوع و استفراغ بود.

محصولات هیدروکسی کات بعدا با مواد مختلف از جمله گیاهان به بازار بازگشتند. مواد موجود بی‌خطر تلقی می‌شوند، اما همچنان عوارضی به همراه دارند. عوارض مصرف هیدروکسی کات عبارتند از:

کولیت ایسکمیک

گزارش موردی از سال ۲۰۱۱ نشان داد که یک مورد کولیت ایسکمیک توسط هیدروکسی کات ایجاد شده است. این وضعیت زمانی اتفاق می‌افتد که جریان خون به روده بزرگ کاهش می‌یابد زیرا عروق شما باریک یا مسدود شده‌اند. محققان حدس زدند که مقادیر بالای کافئین یا شاید یکی از گیاهان موجود در این دارو باعث ایجاد این مشکل شده است.

تپش قلب شدید

هیدروکسی‌ کات معمولاً حاوی کافئین بالا و ترکیبات محرک مثل عصاره قهوه سبز، یربا ماته و گواراناست. این مواد سیستم عصبی مرکزی را تحریک می‌کنند و احساساتی نظیر تند شدن ریتم قلب، احساس کوبش در سینه، لرزش دست و اضطراب یا بی‌قراری را ایجاد می کنند. این عوارض در افراد با سابقه مشکلات قلبی، مصرف آن می‌تواند باعث آریتمی یا حتی افزایش فشار خون شود.

تنگی نفس

محصولات هیدروکسی کات از نظر مقدار کافئین متفاوت هستند. برخی اصلاً کافئین ندارند. فرمول‌هایی با دوزهای بالا مانند هیدروکسی کات Max Advanced for Women حاوی کافئین به اندازه سه فنجان قهوه، حدود ۴۰۰ میلی گرم است.

بیشتر افراد نباید بیش از ۳۰۰ میلی گرم کافئین در روز داشته باشند. مصرف بیش از حد کافئین می‌تواند باعث تنگی نفس و عصبی شدن یا حتی ضربان قلب نامنظم شود.

رابدومیولوز

در مطالعه موردی سال ۲۰۱۳ ، کافئین موجود در هیدروکسی کات به عنوان علت احتمالی رابدومیولوز در سه سرباز آمریکایی ذکر شد. پارگی‌های عضلانی اسکلتی که مایعات را در سیستم گردش خون آزاد می‌کنند باعث ایجاد رابدومیولیز می‌شود که می‌تواند منجر به مشکلات متابولیکی، خونی و کبدی شود.

مشکلات گوارشی

مشکلات گوارشی ناشی از مصرف هیدروکسی‌ کات معمولاً به دلیل وجود محرک‌ها و ترکیبات گیاهی است که ترشح اسید معده را افزایش می‌دهند و روی حرکات روده اثر می‌گذارند. بسیاری از افراد پس از مصرف، احساس تهوع، دل‌ پیچه، نفخ یا سوزش معده را تجربه می‌کنند؛ به‌ ویژه اگر معده حساس داشته باشند یا آن را ناشتا مصرف کنند.

در برخی موارد، تحریک بیش از حد دستگاه گوارش باعث اسهال یا شل شدن مدفوع می‌شود، در حالی‌ که در بعضی افراد برعکس، به دلیل تغییر در حرکات روده، یبوست یا ناراحتی شکمی بروز می‌کند. وجود کافئین بالا نیز می‌تواند با افزایش اسید معده، رفلاکس و سوزش مری را تشدید کند. این علائم معمولاً پس از قطع یا کاهش دوز بهبود می‌یابند، اما در افراد با سابقه زخم معده، رفلاکس شدید یا کولیت عصبی ممکن است شدت بیشتری داشته باشند.

مرگ ناگهانی

در برخی اوقات در جامعه شاهد هستیم که برخی بدنسازان دچار مرگ ناگهانی می‌شوند. امکان دارد این موضوع به دلیل مصرف داروی هیدروکسی کات باشد که جهت چربی سوزی از آن استفاده می‌کنند.پس از مصرف به دنبال افزایش ضربان قلب و عوارض قلبی، ممکن است دچار مرگ ناگهانی شده باشند.

موارد منع مصرف قرص لاغری هیدروکسی کات

افراد زیر بهتر است از مصرف قرص هیدروکسی کات بپرهیزند:

• افراد با مشکلات قلبی– عروقی مثل تپش قلب، فشار خون بالا، آریتمی یا سابقه سکته
• افراد مبتلا به اضطراب شدید، حملات پانیک یا بی‌خوابی (به دلیل وجود محرک‌هایی مثل کافئین).
• افرادی که مشکلات تیروئید، کبد یا کلیه دارند
• خانم‌های باردار یا شیرده
• افرادی که داروهای ضدافسردگی، رقیق‌ کننده خون، داروهای تیروئید یا محرک‌های عصبی مصرف می‌کنند
• نوجوانان زیر ۱۸ سال
• افرادی که حساسیت شدید به کافئین دارند یا با مصرف قهوه دچار تپش قلب و اضطراب می‌شوند

سخن آخر

مکمل‌های لاغری مانند قرص هیدروکسی کات راه مطمئنی برای کاهش وزن نیستند. قرص های لاغری ممکن است تا حدودی سرعت کاهش وزن را افزایش دهند اما این تاثیر موقتی است. عوارض جانبی هیدروکسی کات را فراموش نکنید. آیا سریع‌تر لاغر شدن ارزش به خطر انداختن سلامتی‌تان را دارد؟ کاهش وزن نیاز به پیروی از یک نوع سبک زندگی سالم دارد و هیچ قرص و دارویی چنین کاری را انجام نمی‌دهد.

سوالات متداول مقاله قرص هیدروکسی کات

منابع:

• https://www.webmd.com
• https://www.ncbi.nlm.nih.gov