رژیم موز: واقعیت یا افسانه؟ فواید، عوارض و همه چیز درباره رژیم موز

آیا رژیم موز راهی سریع و آسان برای کاهش وزن است؟ این سوال، ذهن بسیاری از افرادی را که به دنبال راه حل‌های سریع برای لاغری هستند، به خود مشغول کرده است. رژیم موز، با وعده کاهش وزن سریع و آسان، در سال‌های اخیر طرفداران زیادی پیدا کرده است. اما آیا این رژیم واقعا موثر است؟ آیا می‌تواند نیازهای تغذیه‌ای بدن را تامین کند؟ یا اینکه عوارضی جدی برای سلامتی به همراه دارد؟

موز، میوه‌ای شیرین و پرطرفدار است که سرشار از پتاسیم، فیبر و ویتامین‌های گروه B است. این مواد مغذی برای سلامتی بدن بسیار مفید هستند. به همین دلیل، برخی افراد بر این باورند که با مصرف زیاد موز می‌توانند به سرعت وزن کم کنند. اما واقعیت این است که رژیم موز، مانند هر رژیم تک‌غذایی دیگری، دارای محدودیت‌ها و عوارضی است.

در این مقاله، به بررسی دقیق رژیم موز می‌پردازیم. فواید و عوارض این رژیم را بررسی خواهیم کرد و به شما خواهیم گفت که آیا رژیم موز برای شما مناسب است یا خیر. همچنین، یک برنامه غذایی نمونه برای رژیم موز ارائه خواهیم داد تا بتوانید تصمیم آگاهانه‌تری بگیرید. با ما همراه باشید تا به تمام سوالات خود در مورد رژیم موز پاسخ دهیم.

رژیم موز چیست؟

رژیم موز یکی از رژیم‌های غذایی است که در سال‌های اخیر به دلیل سادگی و وعده کاهش وزن سریع، طرفداران زیادی پیدا کرده است. همانطور که از نامش پیداست، این رژیم بر پایه مصرف موز به عنوان غذای اصلی بنا شده است. برخی افراد معتقدند با مصرف مقادیر زیاد موز می‌توانند به سرعت وزن کم کنند.

تاریخچه رژیم موز

این رژیم در سال 2008 توسط یک داروساز که همچنین متخصص پیشگیری از بیماری‌ها بود، در ژاپن ایجاد شد. این رژیم به حدی جنجال به پا کرد که حتی مدتی ژاپن با مشکل کمبود موز مواجه شد چون این رژیم در آن منطقه طرفداران زیادی پیدا کرده بود.

در آن زمان بیش از 750.000 کتاب با موضوع رژیم موز به فروش رسید و شهرت این رژیم در تلویزیون و اینترنت سبب شد در آمریکا نیز محبوب شود. با این حال عمر چنین رژیمی زیاد نبود و خیلی زود هیجان آن فروکش کرد.

قوانین رژیم موز

در این برنامه غذایی هیچ محدودیتی در مصرف موز وجود ندارد. در وعده صبحانه هر تعداد که بخواهید می‌توانید موز میل کنید. با این حال به غیر از موز، غذاهایی که هنگام نهار می خورید باید کنترل شده و متعادل باشد و در وعده شام نیز برای آنچه می خورید محدودیتی وجود ندارد. موز به عنوان بخش اصلی صبحانه است و آب هم تنها مایعاتی است که اجازه مصرفش را دارید.

برخی از توصیه‌های مهم در رژیم موز برای لاغری عبارتند از:

• موز را فقط به صورت طبیعی و به مقدار دلخواه بخورید.
• موز را خوب بجویید تا به بدن خود زمان دهید تا احساس سیری را به مغزتان منتقل کند. این کار به معده شما کمک می‌کند تا احساس سیری کند و موجب می‌شود تا خوردن را متوقف کنید.
• در طول روز آب فراوان بنوشید، زیرا آب نیز می‌تواند معده شما را پر کند و گرسنگی را کاهش دهد.
• در اوایل شب شام بخورید، حداقل 3 ساعت قبل از خواب و حداکثر تا ساعت 8:00 بعد از ظهر.
• در ادامه روز، یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید، و مطمئن شوید که سبزیجات، غلات کامل، پروتئین بدون چربی و حبوبات را مصرف می‌کنید. سازنده این رژیم همچنین توصیه می‌کند که اولویت را به غذاهای ژاپنی و برنج تغییر دهید.
• به اندازه کافی بخوابید. قبل از نیمه‌شب به رختخواب بروید و حداقل 7 ساعت در شب بخوابید.
• بدون زنگ ساعت از خواب بیدار شوید. زنگ ساعت می‌تواند برای برخی افراد آزاردهنده باشد و اضطراب و پرخوری را تقویت کند.

غذاهای مجاز در رژیم موز

رژیم موز، همانطور که از نامش پیداست، عمدتاً بر مصرف موز تمرکز دارد. با این حال، برخی نسخه‌های این رژیم، به ویژه نسخه ژاپنی که در سال 2008 رواج یافت، علاوه بر موز، غذاهای دیگری را نیز مجاز می‌دانند. بر اساس توصیه‌های اولیه این رژیم، غذاهای مجاز عبارت بودند از:

• موز: به عنوان غذای اصلی و در هر مقدار دلخواه؛
• آب: به مقدار فراوان برای هیدراته نگه داشتن بدن؛
• برنج: به ویژه برنج ژاپنی، به عنوان یک منبع کربوهیدرات؛
• سبزیجات: انواع سبزیجات به خصوص سبزیجات برگ سبز؛
• پروتئین بدون چربی: مانند ماهی، مرغ بدون پوست و لوبیا؛
• غذاهای ژاپنی: به طور کلی غذاهای ژاپنی که به طور سنتی سالم و کم چرب هستند.

غذاهای غیرمجاز در رژیم موز

بسیاری از غذاهای پرکالری و فرآوری شده در این رژیم ممنوع هستند. به طور کلی، غذاهای زیر معمولاً در این رژیم ممنوع هستند:

• نوشابه‌های گازدار و آبمیوه‌های صنعتی: به دلیل داشتن قند اضافه و کالری بالا؛
• شیرینی‌ها و انواع شکلات: به دلیل محتوای بالای قند و چربی؛
• غذاهای فرآوری شده: مانند چیپس، بیسکویت، سوسیس و کالباس؛
• غذاهای سرخ‌شده: به دلیل کالری بالا و چربی‌های ترانس؛
• الکل: به دلیل کالری بالا و تأثیر بر هورمون‌های گرسنگی و سیری؛
• میوه‌ها و سایر غذاهای شیرین: به جز موز؛
• نان سفید و محصولات آرد سفید: به دلیل شاخص گلیسمی بالا.

نمونه برنامه غذایی در رژیم موز

یک نمونه برنامه غذایی این رژیم در ادامه برای آشنایی بیشتر شما آورده شده است:

آیا رژیم موز می تواند غذای کاملی باشد؟

ارزش غذایی موز و خواص موز برای لاغری غیرقابل انکار است. موز سرشار از ویتامین، به خصوص ویتامین C و B6 است. یک موز معمولی 3 درصد از پروتئین مورد نیاز  بدن در روز را تامین می کند، با این حال پاسخگوی تمام نیازهای بدن نیست.  

رژیم موز یک رژیم غذایی بسیار محدود است و ممکن است تمام نیازهای تغذیه‌ای بدن را تامین نکند. علاوه بر این، کاهش وزن سریع و شدید می‌تواند به سلامت بدن آسیب برساند. پیروی از یک رژیم اصولی با کاهش وزن متوسط، بهترین راه برای لاغری است.

عوارض رژیم موز

این رژیم بدون مشکل نیست. با اینکه افزایش مصرف فیبر خوراکی و و یتامین C یک نقص به حساب نمی آید اما مخالفان این رژیم آن را به نداشتن اثبات علمی، آزمایشگاهی و بی تاثیر بودن آن در کاهش وزن متهم کردند.

این رژیم بیشتر بر پایه یک نوع غذا است و برای تغییر سبک زندگی و یا استفاده طولانی مدت مناسب نیست. موز به تنهایی توانایی برآورده کردن تمام نیازهای بدن در طول روز را ندارد. برای مثال موز هیچ گاه ویتامین های محصولات گوشتی به خصوص ویتامین B12 را ندارد. مهم‌ترین عوارض این رژیم عبارتند از:

عدم کنترل

یکی از مشکلات وارد به این رژیم آن است که می گویند چون موز بسیار سالم است، هر تعداد که خواستید می‌توانید بخورید. اما باید به این موضوع توجه داشت که هر موز به صورت کلی 60 تا 180 کالری دارد. خوردن 10 عدد موز در طول روز  1800 کالری وارد بدن می کند بدون اینکه متوسط نیاز پروتئین و کلسیم بدن را دریافت کرده باشید.

در واقع به هر رژیمی که به شما اجازه دهد بدون محدودیت از یک غذا بخورید شک کنید چون هر غذایی که بیش از حد مصرف شود قابلیت افزایش وزن را دارد. همچنین اصلا مشخص نیست چرا در این رژیم گفته می شود آب باید در دمای اتاق باشد!

کمبود مواد مغذی

رژیم موز عمدتاً بر مصرف یک نوع میوه، یعنی موز، متمرکز است. این محدودیت، باعث می‌شود بدن از دریافت طیف گسترده‌ای از ویتامین‌ها، مواد معدنی و فیبرهای موجود در سایر غذاها محروم شود. به علاوه مصرف بیش از حد موز می‌تواند باعث افزایش سطح پتاسیم در خون شود که برای افراد مبتلا به بیماری‌های کلیوی خطرناک است.

ایجاد مشکلات گوارشی

رژیم موز، به دلیل تکیه بر یک نوع میوه و محدودیت در تنوع غذایی، می‌تواند بر سیستم گوارشی تأثیر منفی بگذارد. علاوه بر این موز سرشار از فیبر است که برای هضم سالم ضروری به نظر می‌رسد، اما مصرف بیش از حد فیبر به خصوص در ابتدای رژیم، می‌تواند باعث یبوست شود. بدن به زمان نیاز دارد تا با افزایش ناگهانی فیبر سازگار شود.

از دیگر دلایلی که این رژیم ممکن است بر مشکلات گوارشی تاثیر بگذارد این است که تغییر ناگهانی از یک رژیم غذایی متنوع به یک رژیم تک‌غذایی مانند رژیم موز، می‌تواند باعث اختلال در عملکرد روده و بروز مشکلاتی مانند نفخ، گاز و اسهال شود.

عدم پایداری

رژیم موز، به عنوان یک رژیم تک‌غذایی، ممکن است در ابتدا منجر به کاهش وزن شود اما معمولاً این کاهش وزن پایدار نیست و افراد پس از پایان رژیم، وزن از دست رفته را به سرعت باز می‌یابند. دلایل اصلی این بازگشت وزن عبارتند از: عدم تعادل غذایی، کاهش توده عضلانی، اثر یویویی این رژیم و عدم ایجاد عادات غذایی سالم.

مصرف بیش از حد موز می‌تواند منجر به افزایش بیش از حد پتاسیم در بدن شود که به آن هیپرکالمی نیز می‌گویند. این عارضه می‌تواند مشکلات جدی سلامتی، از جمله مشکلات قلبی، ایجاد کند.

www.eatingwell.com

چه کسانی نباید رژیم موز بگیرند؟

افراد زیر به هیچ وجه نباید رژیم موز بگیرند:

• افراد با بیماری‌های مزمن: افرادی که مبتلا به بیماری‌های مزمن مانند دیابت، بیماری‌های قلبی، کلیوی، کبدی و اختلالات گوارشی هستند، باید قبل از شروع هرگونه رژیم غذایی با پزشک خود مشورت کنند. رژیم موز ممکن است با داروهای مصرفی این افراد تداخل داشته باشد و وضعیت بیماری آن‌ها را بدتر کند.
• زنان باردار و شیرده: نیازهای تغذیه‌ای زنان باردار و شیرده بسیار بالاست و رژیم موز نمی‌تواند تمام مواد مغذی مورد نیاز جنین یا نوزاد را تامین کند.
• کودکان و نوجوانان: کودکان و نوجوانان در حال رشد هستند و به طیف گسترده‌ای از مواد مغذی نیاز دارند. رژیم موز به دلیل محدودیت‌های غذایی، نمی‌تواند نیازهای رشد آن‌ها را برآورده کند.
• افراد فعال و ورزشکار: ورزشکاران به انرژی و مواد مغذی بیشتری نسبت به افراد غیرفعال نیاز دارند. رژیم موز به دلیل محدودیت کالری و کمبود پروتئین، نمی‌تواند انرژی مورد نیاز ورزشکاران را تامین کند.
• افرادی که به دنبال کاهش وزن سریع هستند: اگرچه رژیم موز ممکن است در کوتاه مدت باعث کاهش وزن شود، اما این کاهش وزن پایدار نیست و اغلب با بازگشت سریع وزن همراه است. کاهش وزن سالم و پایدار نیازمند تغییر سبک زندگی و رژیم غذایی متعادل است.

آنچه از مقاله رژیم موز آموختیم:

رژیم موز مانند دیگر رژیم های کم کالری سبب کاهش وزن می شود اما آیا هدف از رژیم گرفتن تنها کاهش وزن است؟ اگر خوب به این موضوع فکر کنیم می بینیم هدف از رژیم گرفتن، تنها کاهش وزن نیست بلکه رسیدن به سلامتی است. کاهش وزن از راه های ناسالم هم بدست می آید اما سلامتی خیر.

رژیم موز و دیگر رژیم هایی که با مصرف یک نوع غذای تکراری می خواهند شما را به کاهش وزن برسانند ارزش حتی یک روز رعایت کردن را هم ندارند چون آخرین چیزی که برای این نوع رژیم ها اهمیت دارد سلامتی شماست. رژیم غذایی یک نوع سبک زندگی است و باید آن را به صورت طولانی ادامه داد نه فقط چند ماه.

بنابراین، اگر تصمیم دارید رژیم کاهش وزن را دنبال کنید، باید برای ارزیابی وضعیت سلامت خود و تعیین نیازهای تغذیه‌ای خود، با یک متخصص تغذیه ثبت نام کنید تا یک برنامه غذایی فردی برای شما طراحی شود. 

سوالات متداول رژیم موز:

منابع:

•  www.webmd.com
• www.tuasaude.com

مریم اصیلی

از سال 95 با ورود به مجموعه دکتر کرمانی وارد حوزه‌ی محتوا و به طور تخصصی محتوای تغذیه و سلامتی شدم. ابتدا کار رو با ترجمه شروع کردم و بعد از اون بخش سرپرستی و نظارت بر محتوا رو به عهده گرفتم. به شدت عاشق تولید محتوا هستم و به معجزه‌ی کلمات باور دارم.