احتیاط کنید! آلودگی مواد غذایی و خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن

آلودگی مواد غذایی یکی از بزرگترین معضلات مرتبط با تغذیه و سلامت است که در هر ساله از طرف سازمان بهداشت جهانی و سازمان‌‌های غذایی دنیا مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد.

به گزارش خبرگزاری مهر، ۲۴ مهر برابر با ۱۶ اکتبر توسط سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل متحد به عنوان روز جهانی غذا نامگذاری شده است و در سراسر جهان و به منظور جلب توجه تمامی ذی نفعان و نقش آفرینان در مقوله امنیت غذا، این روز را گرامی می‌دارند.

دستیابی به امنیت غذایی در گرو برخورداری از یک سیستم پایدار غذایی و توجه به مدیریت هوشمند و آگاهانه در حوزه کشاورزی است.

بنا به تعریف سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد، روش خوب کشاورزی؛ عبارت است از مجموعه‌ای از اصول برای اعمال فرایندهای تولید در مزرعه و پس از تولید که منجر به مواد غذایی ایمن و سالم و محصولات غیر غذایی کشاورزی می‌شود.

۶۰۰ میلیون نفر با خوردن غذای آلوده بیمار شده‌اند

بیماری ۶۰۰ میلیون نفر پس از خوردن غذای آلوده و ۴۲۰۰۰۰ نفر مرگ و میر که منجر به از دست دادن ۳۳ میلیون سال زندگی سالم می‌شود، نتیجه ناایمنی غذا است.

کودکان زیر ۵ سال ۴۰ درصد از بار بیماری‌های ناشی از غذا را به دوش می کشند و سالانه ۱۲۵ هزار مرگ و میر را برای آنان به همراه دارد. کاهش بهره‌وری مرتبط با بیماری‌های ناشی از غذا در کشورهای با درآمد کم و متوسط ۹۵ میلیارد دلار برآورد می‌شود.

غذاهای تراریخته

محصولات تراریخته اصلی که به صورت تجاری در مزرعه کشت می شوند عبارتند از سویا، ذرت، پنبه و کلزا مقاوم به علف کش و حشره کش.

همچنین محصولات کشاورزی مانند سیب زمینی و برخی از میوه‌ها که با اصلاحات ژنتیکی نسبت به آفت‌ها و بیماری‌های گیاهی مقاوم می‌شوند. با وجود این مزایا متاسفانه این نوع مواد غذایی عوارضی نیز دارند مانند:

• عکس‌العمل‌های آلرژتیک
• مقاومت آنتی بیوتیکی بدن
• سرکوب سیستم ایمنی
• سرطان
• از دست دادن مواد مغذی

غذاهای آلوده

آلودگی مواد غذایی به طور کلی به غذاهایی گفته می‌شود که فاسد یا آلوده شده‌اند، زیرا حاوی میکروارگانیسم‌هایی مانند باکتری یا انگل یا مواد سمی هستند که آنها را برای مصرف نامناسب می‌کند.

به طور کلی چهار نوع آلودگی مواد غذایی وجود دارد:

• فیزیکی: مانند مو، ناخن و ذرات گرد و خاک در کارخانه‌های تولید مواد غذایی
• بیولوژیکی: انواع مختلفی از آلودگی بیولوژیکی وجود دارد. این مشکل زمانی رخ می دهد که باکتری‌ها یا سایر میکروارگانیسم‌های مضر مانند ویروس‌ها، مخمرها، کپک‌ها و انگل‌ها وارد غذا شوند. این نوع آلودگی غذا یکی از علل شایع مسمومیت غذایی هستند.
• شیمیایی: آفت‌کش‌ها و قارچ‌کش‌ها روی میوه‌ها و سبزیجات در صورت مصرف می‌توانند مضر باشند، بنابراین اطمینان از شستشوی کامل آنها ضروری است.
• آلرژی‌زا: آژانس استانداردهای غذایی بریتانیا (FSA) چند آلرژن اصلی را شناسایی کرده است: کرفس، غلات حاوی گلوتن، از جمله گندم، چاودار، جو، سخت پوستان مانند میگو، خرچنگ، تخم مرغ، نرم‌تنان مانند صدف، بادام زمینی، فندق، گردو، آجیل برزیلی، بادام هندی، گردو، پسته و آجیل ماکادمیا، دانه‌های کنجد و خردل

تامین کنندگان محصولات حاوی مواد آلرژی‌زا باید به درستی آنها را برچسب گذاری کرده و به مشتریان خود اطلاع‌رسانی کنند.

برنامه‌های سازمان غذا و دارو

محمود آل بویه مدیرکل فرآورده‌های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو، با عنوان این مطلب که بیش از ۱۷ هزار نمونه پایش شده سموم کشاورزی داشتیم، گفت:

بیش از ۴۴ هزار نمونه پایش شده در سطح عرضه را داشتیم و بیش از ۲۲۰۰ نمونه پایش افزودنی‌های خوراکی انجام شده و بیش از ۲۷۰۰ مورد پایش شده برای برچسب تراریختگی انجام شده است و در این راستا ۲۹ هزار نمونه از نظر فلزات سنگین و نیتریت پایش شده است.

وی درباره نظارت بر سلامت آرد و نان، افزود:

گندم سالم و آرد سالم در نهایت سبب تولید نان مناسب می‌شود که موضوعی چند بخشی است. در این جهت غنی‌سازی آرد با آهن و اسیدفولیک انجام می‌شود و حتی غنی‌سازی آرد با روی یا سلنیوم هم مطرح است که در حال حاضر حدود ۳۶۰ پروانه ساخت برای آرد کامل صادر شده است.

همین طور بیش از ۱۰۰ پروانه ساخت برای محصولات با آرد کامل صادر شده است که ماحصل اینها می‌تواند در ماکارانی، بیسکوئیت و پودر کیک هم دیده شود.

آل بویه به مقوله تقلب در محصولات غذایی اشاره کرد و گفت:

تقلب در هر محصول و کالایی رخ می‌دهد اما طبیعتاً اثرات تقلب در حوزه غذا بیشتر است؛ چون بر سلامت افراد اثرگذار است. اگر کشف کنیم افراد یا شرکتی غذای تقلبی تولید و عرضه کرده است با آنها برخورد خواهد شد.

جلوگیری از آلودگی مواد غذایی از اهمیت بالایی برخوردار است، بنابراین همه تولیدکنندگان باید اطمینان حاصل کنند که فرآیندهای آنها مطابق با استانداردهای جهانی ایمنی مواد غذایی است.