عوارض کتو و علت آن چیست؟ راه مقابله با عوارض رژیم کتوژنیک

علت عوارض کتو این است که رژیم کتوژنیک یا رژیم کتو، کربوهیدرات‌ها را به شدت محدود می‌کند و در عین حال میزان چربی مصرفی فرد را افزایش می‌دهد. بسیاری از کسانی که قصد گرفتن رژیم کتو و کاهش وزن سریع را دارند می‌پرسند که معایب رژیم کتو چیست و آیا قابل برطرف شدن است یا خیر.

باید بگوییم از میان عوراض این رژیم، یک عارضه جانبی رایج کوتاه مدت رژیم کتو، آنفولانزای کتو است که شامل علائمی مانند خستگی، حالت تهوع و سردرد است و بعد از مدتی برطرف می‌شود.

دیگر عوارض رژیم کتوژنیک شامل کمبود برخی مواد مغذی و مشکلات قلبی است که عموما به دلیل عدم رعایت درست و اصولی این رژیم اتفاق می‌افتد. در این مقاله به طور کامل با عوارض رژیم کتو و نحوه مقابله با آن آشنا خواهید شد تا بدون بروز مشکل، این رژیم کاهش وزن سریع و سالم را بگیرید:

عوارض رژیم کتوژنیک چیست؟

افرادی که رژیم کتوژنیک می‌گیرند معمولا دچار سه حالت می‌شوند؛ که اولی طبیعی و دومی و سومی غیرطبیعی است:

1- آنفولانرای کتو؛

2- کمبود ویتامین؛

3- مشکلات قلبی عروقی؛

4- ریزش مو.

که با آگاهی از چند و چون این مشکلات و پیروی درست از برنامه غذایی روزانه، می‌توان آن را کنترل و یا از بروز آنها جلوگیری کرد:

آنفولانزای کتو

رژیم کتو برای بسیاری از افراد یک تغییر شدید است. بر اساس دستورالعمل‌های رژیم غذایی کتو در امریکا ، بیش از نیمی از جمعیت ایالات متحده حداقل مقدار توصیه شده از غلات را در هر روز مصرف می‌کنند و حدود 70 درصد آنها بیش از مقدار توصیه شده قند فرآوری شده در روز مصرف می‌کنند.

در نتیجه، تغییر ناگهانی رژیم غذایی کم کربوهیدرات ممکن است برای برخی افراد عوارض جانبی ایجاد کند. در حین انتقال به کتوز، افراد ممکن است «آنفولانزای کتو» را تجربه کنند. اگر افراد در تغییر فاز به رژیم کتو علائم زیر را تجربه کردند، بدین معناست که راه را درست رفته‌اند و از رژیم کتو به درستی پیروی کرده‌اند.

اگر فرصت مطالعه مقاله را ندارید، می‌توانید به فایل صوتی آن گوش دهید:

علائم شایع آنفولانزای کتو و عوارض رژيم كتو عبارتند از:

• خستگی
• حالت تهوع
• مشکلات استقامتی هنگام ورزش
• سردرد
• یبوست
• آبریزش بینی

برای اکثر افراد، آنفولانزای کتو یک عارضه جانبی کوتاه مدت است که باید طی چند روز تا چند هفته بهبود یابد. نوشیدن مایعات و الکترولیت‌های کافی به کاهش علائم کمک می‌کند. اگر بهبود نیافتید، باید با پزشک خود صحبت کنید تا مواد غذایی مغذی‌تری بر اساس رژیم کتو دریافت کنید.

کمبود برخی مواد مغذی

فردی که از رژیم کتو استفاده می‌کند باید مصرف کربوهیدرات خود را از همه منابع بالقوه از جمله میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل کنترل کند. در نتیجه، ممکن است نیاز به کاهش مصرف غذاهایی داشته باشند که قبلاً مواد مغذی مفیدی برای آنها فراهم می‌کرد.

کمبود ویتامین و مواد معدنی می‌تواند علائم مختلفی را ایجاد کند که از خفیف تا شدید متغیر است. فردی که از رژیم کتو پیروی می‌کند باید اطمینان حاصل کند که در نتیجه تغییر رژیم غذایی خود هیچ ماده مغذی را از دست نمی‌دهد.

بیماری قلبی

این روزها بسیار شایع شده است که رژیم کتو موجب بروز مشکلات قلبی می‌شود. اما این موضوع درست نیست. تنها در صورتی این مشکل عارض می‌شود که فرد بدون توجه به نوع چربی مصرفی، چربی ناسالم مصرف کند که طبیعتا خطرات سلامتی طولانی مدت مانند مشکلات قلبی عروقی را به همراه دارد.

آنچه که در رژیم کتو باید از آن پیروی کرد، مصرف چربی‌های سالم و پروتئین است. مصرف چربی‌های سالم در مدت زمان تعیین شده در رژیم کتو نه تنها هیچ عارضه‌ای ایجاد نمی‌کند، بلکه برای سلامتی و کنترل بسیاری از بیماری‌ها مفید نیز هست.

به خاطر داشته باشید که عوارض رژیم کتو زمانی بروز خواهد کرد که شما با روغن‌ها و سس‌های ناسالم بخواهید به پیشواز آن بروید. در غیر این صورت مصرف چربی‌های سالم و مکمل‌های ویتامین (زیر نظر پزشک) هیچگونه عارضه یا بیماری ایجاد نخواهد کرد.

ریزش مو

ریزش مو در کاهش وزن با رژیم کتو یک عارضه جانبی رایج اما موقتی است که افراد زیادی آن را تجربه می‌کنند. دلایل آن نیز می‌تواند عواملی مثل شوک به بدن، کمبود مواد مغذی و تغییرات هورمونی باشد. اما خوشبختانه این ریزش موقتی است و پس از مدتی برطرف خواهد شد.

دلیل عوارض کتو چیست؟

کتو یک برنامه کاهش وزن کم کربوهیدرات محبوب است. همچنین به حفظ عضلات کمک می کند. کتوز فرآیندی است که زمانی اتفاق می‌افتد که بدن شما کربوهیدرات کافی برای سوزاندن انرژی ندارد.

در عوض، چربی را می‌سوزاند و چیزهایی به نام کتون می‌سازد که می‌تواند برای سوخت استفاده کند. علاوه بر کمک به چربی‌سوزی، کتو می‌تواند باعث شود کمتر احساس گرسنگی کنید.

در هفته ابتدایی این رژیم، بدن وارد حالت کتوزیس می‌شود و علائمی شبیه به آنفولانزا را تجربه می‌کند. یعنی اگر شما این رژیم را درست رعایت کرده باشید طبیعتا باید وارد فاز کتوزیس شوید که به معنای تغییر سوخت بدن از قند و کربوهیدرات به چربی است. به همین دلیل تمام مضرات رژیم کتوژنیک غیر طبیعی نیست و قابل کنترل است تا فرد به وزن مورد نظر برسد.

نکته مهم دیگر آنکه در بسیاری از کشورها به ویژه کشورهای پبیشرفته که برنامه غذایی‌شان کمتر حاوی برنج و نان است، این رژیم محبوبیت دارد، اما در کشورهایی که مصرف نان و برنج زیاد جزو عادات غذایی‌شان است، تغییر سوخت بدن از قند به چربی، ممکن است در ابتدای امر کمی سخت باشد.

با ادامه رژیم و رعایت اصولی آن، سبک زندگی خود را می‌توانید در طولانی مدت تغییر دهید تا ذائقه شما از غذاهای ناسالم به سمت غذاهای سالم گرایش پیدا کند.

آیا رژیم کتوژنیک ضرر دارد؟

خیر. رژیم کتوژنیک از جمله رژیم‌های سالم و برتر دنیا برای کاهش وزن سریع است. رژیم کتو راهی موثر برای برخی افراد برای مدیریت وزن خود باشد. این الگوی غذایی همچنین برخی از شرایط سلامتی را نیز بهبود می‌بخشد.

به عنوان مثال، رژیم غذایی ممکن است به کاهش دفعات تشنج در کودکان مبتلا به صرع و همچنین کنترل سطح انسولین و بهبود حساسیت به انسولین برای افراد مبتلا به دیابت کمک کند.

با این حال، افراد مبتلا به سایر بیماری‌ها نباید رژیم کتو را دنبال کنند یا باید ابتدا آن را با پزشک در میان بگذارند. این افراد شامل افرادی هستند که با شرایط زیر زندگی می‌کنند:

• بیماری پانکراس
• کم کاری و مشکلات تیروئید
• مشکلات کبدی
• بیماری یا برداشتن کیسه صفرا
• سابقه اختلالات خوردن

اگر فردی بخواهد رژیم کتو را امتحان کند، باید برنامه رژیم غذایی خود را با یک متخصص تغذیه در میان بگذارد تا مشخص شود آیا این رژیم برای او مناسب است یا خیر.

چه کسانی نباید رژیم کتو بگیرند؟

رژیم غذایی بسیار کم‌کربوهیدرات و پرچرب، نه تنها به کاهش‌وزن کمک می‌کند، بلکه در مدیریت علائم دیابت و کلسترول بالا نیز موثر است. اما داشتن رژیم غذایی پرچرب برای مدت طولانی نیز با عوارض جانبی مختلفی همراه بوده است.

گفته می‌شود مصرف بیش‌از حد چربی برای دوره‌های طولانی می‌تواند افراد مستعد را درمعرض خطر ابتلابه سنگ کلیه و سایر بیماری‌ها قرار دهد. به گفته متخصصان، افرادی که مشکلات یا بیماری‌های زیر را دارند نباید رژیم کتو بگیرند:

• زنان باردار
• وگان‌ها
• اختلال گوارشی
• مشکل کلیه
• اختلال خوردن
• بیماری پانکراس
• بیماری کبد
• بیماری تیروئید
• بیماری کلیه
• بیماری کیسه صفرا
• سنگ کلیه
• افرادی که کیسه صفرای خود را جراحی کرده‌اند

۷ راه مقابله با معایب رژیم کتو

• مصرف مکمل در صورت نیاز: اطمینان حاصل کنید که ویتامین‌ها و مواد معدنی کافی را از طریق غذا یا مکمل دریافت می‌کنید.
• چربی‌های سالم: مصرف بیشتر چربی‌های سالم مانند روغن زیتون، ماهی‌های چرب و آووکادو نسبت به چربی‌های اشباع شده
• مصرف غذاهای سالم: اجتناب از غذاهای فرآوری شده و فست فود حاوی چربی اشباع شده
• مصرف به اندازه نمک: شما می‌توانید با افزودن آب و نمک کافی برای جایگزینی آنچه که هنگام شروع یک رژیم کتو یا رژیم کم کربوهیدرات از دست می‌دهید، از بسیاری از عوارض جانبی جلوگیری کنید یا حداقل آن را به حداقل برسانید. برای مثال، مصرف سدیم خود را با نوشیدن یک لیوان آب با نصف قاشق چایخوری نمک افزایش دهید.
• آب فراوان: یبوست یکی دیگر از عوارض جانبی احتمالی است، مخصوصاً زمانی که برای اولین بار رژیم غذایی کم کربوهیدرات را شروع می کنید، زیرا سیستم گوارش شما ممکن است به زمان نیاز داشته باشد تا سازگار شود.

مایعات زیادی بنوشید. یکی از علل شایع یبوست در مصرف کربوهیدرات کم ممکن است کم آبی بدن باشد. این باعث می شود بدن آب بیشتری از روده بزرگ جذب کند، بنابراین محتویات روده بزرگ خشک‌تر و سخت‌تر می‌شود و منجر به یبوست می‌شود.

• اسفرزه و کتان: خوردن مقدار زیادی سبزیجات غیر نشاسته‌ای کمبود فیبر بدن را جبران می‌کند. گزینه دیگری برای افزودن فیبر به رژیم غذایی که تقریباً بدون کربوهیدرات است، اسفرزه (مخلوط با آب فراوان) یا دانه کتان آسیاب شده است.
• بهداشت دهان و دندان: در یک رژیم کم کربوهیدرات برخی از افراد بوی بد دهان را تجربه می‌کنند. این نشانه آن است که بدن شما ذخایر چربی بیشتری می‌سوزاند و آن چربی را به کتون تبدیل می‌کند.

همه افرادی که از رژیم کم کربوهیدرات کتوژنیک استفاده می‌کنند، این مشکل را تجربه نمی‌کنند و برای اکثر افرادی که این کار را انجام می‌دهند، این یک عارضه موقتی است که اغلب پس از یک هفته از بین می‌رود. برای برطرف کردن آن مایعات کافی بنوشید. مسواک بزنید و حتما از نخ دندان استفاده کنید.

در صورتی که هدف پیروی از این رژیم، کاهش وزن باشد، پس از رسیدن به وزن متناسب، می‌توانید برخی از کربوهیدرات‌ها را به آرامی وارد برنامه غذایی خود کرده و به حالت تثبیت وزن برسید.

در رژیم کتوژنیک چه غذا‌هایی مجازند؟

رژیم کتوژنیک یک رژیم غذایی پرچرب، کم‌کربوهیدرات و حاوی پروتئین متوسط ​​است. غذاهای سالم زیادی وجود دارد که می‌توان در رژیم کتو مصرف کرد، اما مهم این است که فیبر کافی به بدن برسد. غذاهای مجاز در رژیم کتو، عمدتا عبارتند از:

• ماهی و غذاهای دریایی
• گوشت قرمز
• گوشت مرغ
• سبزیجات غیرنشاسته‌ای
• فلفل‌دلمه‌ای
• کلم‌بروکلی
• کدوسبز
• آووکادو
• انواع توت
• آجیل و مغزها
• تخم‌مرغ
• محصولات لبنی پرچرب
• روغن زیتون
• شکلات سیاه

سوالات متداول عوارض کتو

عوارض رژیم کتوژنیک چیست؟

افرادی که رژیم کتوژنیک می‌گیرند معمولا دچار چند عرضه می‌شوند؛ که اولی طبیعی و دومی و سومی غیرطبیعی است: آنفولانرای کتو، کمبود ویتامین و مشکلات قلبی عروقی. ابتلا به آنفولانزای کتو طبیعی است و بعد از مدتی برطرف می‌شود اما کمبود مواد مغذی و بیماری قلبی نشانه عدم پیروی صحیح از رژیم کتو است.

دلیل عوارض کتو چیست؟

در هفته ابتدایی این رژیم، بدن وارد حالت کتوزیس می‌شود و علائمی شبیه به آنفولانزا را تجربه می‌کند. یعنی اگر شما این رژیم را درست رعایت کرده باشید طبیعتا باید وارد فاز کتوزیس شوید که به معنای تغییر سوخت بدن از قند و کربوهیدرات به چربی است.

راه مقابله با معایب رژیم کتو چیست؟

به اندازه کافی آب بنوشید و نمک مصرف کنید. همچنین رعایت بهداشت دهان و دندان و مصرف مواد غذایی دارای فیبر اما کم کربوهیدرات مانند دانه کتان و اسفرزه در برطرف شدن و کاهش عوارض رژیم کتو موثر است.

آنچه از مقاله عوارض کتو آموختیم:

عوارض کتو شامل آنفولانزای کتو است که ممکن است باعث خستگی، حالت تهوع و سرگیجه و سایر علائم شود. آنفولانزای کتو معمولاً طی چند روز یا چند هفته بهبود می‌یابد. در درازمدت، رژیم کتو ممکن است خطر ابتلا به کمبود ویتامین یا مواد معدنی در فرد را در صورت عدم دریافت مواد مغذی کافی افزایش دهد. افراد مبتلا به برخی بیماری‌های مزمن نباید از رژیم کتو پیروی کنند. یک فرد باید قبل از اینکه رژیم غذایی خود را به طور قابل توجهی محدود کند، با یک پزشک یا متخصص تغذیه صحبت کند. نتیجه آنکه مهمترین عوارض رژیم کتوژنیک به دلیل عدم رعایت درست دستورات غذایی آن است که با پیروی درست از آن می‌توان معایب رژیم کتو را برطرف کرد. به علاوه آنفولانزای کتو و فاز کتوزیس در ابتدای اجرای این رژیم، کاملا طبیعی است و نشانه آمادگی بدن برای پیروی از رژیم غذایی سالم کتو است.

منابع:

• medicalnewstoday.com
• dietdoctor.com

مریم اصیلی

از سال 95 با ورود به مجموعه دکتر کرمانی وارد حوزه‌ی محتوا و به طور تخصصی محتوای تغذیه و سلامتی شدم. ابتدا کار رو با ترجمه شروع کردم و بعد از اون بخش سرپرستی و نظارت بر محتوا رو به عهده گرفتم. به شدت عاشق تولید محتوا هستم و به معجزه‌ی کلمات باور دارم.